:

خانواده را از جمله موثرترین و عمومی ترین نهاد اجتماعی میدانند که در تمام جوامع وجود دارد و مهم ترین تکیه گاه و محور زندگی اجتماعی است و غیر مستقیم فرهنگ، عقاید، آداب و رسوم و ارزش ها را می آموزند و با کسب تجارب اولیه در زمینه های گوناگون با دنیای بیرون از خانه رابطه برقرار میکنند، بر این اساس نقش پدر و مادر و سایر اعضا در این زمیه ارزنده و اساسی است (افروز، به نقل از محمود زاده، 1392). ازدواج كردن به معنی درهم آمیختن دوچشم انداز و دو تاریخچه است كه شامل ارزشها و جهان بینی های متفاوت است، عامل مهمی در ایجاد آرامش و سكون آدمی است و یكی از مهمترین حوادثی است كه در زندگی رخ می دهد، لذا از اهمیت ویژه ای برخوردار است (نظری، 1385). به طوری که نشان داده شد 93 درصد افراد مورد مطالعه، داشتن ازدواج شاد را یکی از اصلی ترین اولویت های زندگی خویش میدانستند و بر این باور بودند که ازدواج یک تعهد مادام العمر است که فقط در حالت های اضطراری میتوان به آن پایان

/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87-%d8%b3%d8%a8%da%a9-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%af%d9%84/

 

 داد.پژوهش ها قویا از این ایده حمایت میکنند که افراد متاهل در مقایسه با مطلقه ها، جدا شده ها، بیوه ها و ازدواج نکرده ها سلامت روانشناختی بیشتر و فشار روانی[1] کمتری را تجربه میکنند(دمو و اکوک[2]، 1996 ؛ ؛ شنبورن[3] ، 2004 ، به نقل از محمود زاده 1392).زندگی زناشویی یکی از جهانی ترین نهاد های بشری است که از دو نفر با توانایی ها و استعداد های متفاوت و با نیاز ها و علایق مختلف و در یک کلام با شخصیت های گوناگون تشکیل شده است (گلدنبرگ و گلدنبرگ[4]، 2002 ، به نقل از احمدی 1383).این نهاد در دیدگاه های مختلف بصورت متفاوتی تعریف و نگارش شده و هر یک به تناسب دیدگاه و تعریف خود اهمیت آن را در زمینه های مختلف بیان کرده و عملکردهایی را مطرح ساخته و مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند(کلانتری، 1379، به نقل از محمود زاده، 1392). هر شخص  برای برقراری رابطه صمیمی با فردی دیگر،باید شریکی پیدا کند، پیوند عاطفی برقرار کند و آن را در طول زمان حفظ کند (دوسج، روجان و فیشر[5]، 1999 ، به نقل از احمدی ، 1383).یک رابطه زناشو یی صمیمی مستلزم آن است كه زوجین یاد بگیرند با هم ارتباط برقرار كنند و با هم متفاوت باشند.تعارض زمانی به وجود می آید كه زوجین به دلیل همكاری و تصمیمات مشتركی كه میگیرند درجات مختلفی از استقلال و همبستگی ر ا نشان دهند كه این تفاوت ها را می توان روی یک پیوستار، از تعارض خفیف تا تعارض كامل طبقه بندی كرد(یونگ و لانگ[6]، 1998، به نقل از عسگری، 1380).افراد با خود، یک سری پیش تصویرهایی را به ازدواج می آورند و بعضی انتظارات در ذهن افراد نقش بسته است که به طور کامل نیز از آن ها آگاه نیستند. در حقیقت یکی از مشکلات زوج ها، ناشی از استانداردها و فرضیه های ذهنی آنها است. در واقع انتظاراتی که هر یک از زوجین از دیگری دارد، مبتی بر چارچوب از پیش تعیین شده ای است که می تواند مبتنی بر واقعیت نباشد (ابراهیمی 1387). تعارض زناشویی ناشی از ناهماهنگی زن و شوهر در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری اختلاف در خواسته ها، طرحوارههای رفتاری و رفتار غیرمسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج است (شارف[7] ،1996، گلاسر[8] ، 1998 ، گلاسر ، 2000 به نقل از فرحبخش ، 1383). یکی از متغیر هایی که احتمال میرود با تعارضات زناشویی رابطه داشته باشد صمیمیت روانشناختی است.نیاز به صمیمیت که یک نیاز پیشرفته جهانی و بیولوژیکی در تمامی انسان هاست، به نزدیکی، تشابه و یک رابطه عاشقانه یا هیجانی با شخص دیگر اشاره دارد و مستلزم شناخت و درک عمیق از فرد دیگر به منظور بیان افکار و احساساتی که به عنوان منشا تشابه و نزدیکی به کار میرود(باگاروزی[9]، 2001، به نقل از رضایی 1380). صمیمیت نقش مهمی را در رضایت از روابط زناشویی و همچنین تداوم آن روابط در دراز مدت ایفا می کند(دبرا، ماشک و آرون[10]، 2004).

در عصر حاضر علیرغم تمامی پیشرفت‌های علمی بواسطه‌ی این که جامعه‌ی امروزی بشر دستخوش تحولات سریع و همه جانبه بویژه از لحاظ فرهنگی و سبک زندگیست، بسیاری از افراد در مواجه با مشکلات و حتی در کنار آمدن با مسائل روتین زندگی خود، فاقد توانایی‌های لازم بوده و در برابر فشارهای روانی آسیب‌پذیر نموده، لذا نه تنها در معرض ابتلا به انواع اختلالات جسمی و روانی قرار دارند به علاوه مؤلفه‌هایی همچون بهزیستی، رضایت از زندگی، امید،شادمانی،خوش‌بینی و سایر ویژگی های مثبت از این دست را که به عنوان سازه‌های مهم و شاخص های سلامت روان در روانشناسی مثبت‌گرا مطرح‌اند را کمتر تجربه می‌کنند. اغلب تحقیقات نیز به جای آنکه سلامت روان را بوسیله‌ی اثرات مثبت آن بررسی کنند، از طریق آسیب شناسی روانی، آن را ارزیابی می‌کنند (اینگرسول و همکاران، 2001).این در حالیست که در روانشناسی علاوه بر اهمیتی که برای پیشگیری قائل می‌شویم به دنبال دستیابی به ویژگی‌ها و کیفیاتی هستیم که سالم، سازگار و در یک کلام مطلوب به شمار می‌آیند- مواردی که نمی‌توان صرفاً از طریق توجه محض به پیشگیری به آنها دست یافت- کما این که این طرز تلقی با تعریف کامل بهداشت روانی نیز مطابقت بیشتری دارد (اندرو اِ ساپینگتون، 1986، ترجمه حمیدرضا برواتی، 1392).  مفهوم بهزیستی روانشناختی به عنوان رویکردی که روانشناسی مثبت‌نگر به سلامت روان در سال‌های اخیر مطرح کرده بر ویژگی های مثبت و رشد توانایی های فردی تأکید داشته و در واقع بر سلامت ذهنی مثبت دلالت دارد(ریف و سینگر،1998). ریف(1989) اظهار داشت که سلامت روانشناختی شامل آن چیزی است که فرد به لحاظ روانشناختی نیازمند فاکتورهای مختلف آن است تا با احراز آن بتواند سالم باشد.این خصایص با شخصیت سالم اریکسون موازی میباشد(ولیورا و بوسما،2004(.بهزیستی روانشناختی در نتیجه ی ترکیب تنظیم هیجانی،ویژگی های شخصیتی،هویت و تجارب زندگی به وجود می آید و شناسایی مؤلفه‌های مؤثر در پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی می‌تواند به فهم جنبه‌های مثبت و رفتارهای سازگارانه ی افراد مختلف جامعه کمک کند.(دستجردی و همکاران،1390). در این بین دانشجویان به عنوان قشر جوان جامعه جزء مهمترین سرمایه‌های انسانی هر کشور هستند که بخشی از بهترین سال‌های عمر خود یعنی سنین جوانی را صرف

/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af%d9%be%db%8c%d8%b4-%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c-%d8%a8%d9%87%d8%b2%db%8c%d8%b3%d8%aa%db%8c-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d9%86%d8%b4/

 

 دوران تحصیل می‌کنند.بسیاری بسیاری از افراد وقتی که به مسیر زندگی خود فکر می­ کنندسال‌های تحصیل در دانشگاه را به صورت سال‌هایی سازنده و با نفوذتر از هر دوره‌ی دیگر بزرگسالی می‌دانند، این تعجب‌آور نیست چرا که سال‌های تحصیل در دانشگاه دوره توجه کردن کامل به کاوش ارزش‌ها، نقش‌ها و رفتارهای دیگر است (لورابرک، 2007، ترجمه یحیی سید محمدی، 1387).با توجه به اینکه دانشگاه و تجربه‌های استرس‌زای مرتبط با آن ممکن است در افزایش مشکلات روانی و رفتاری دانشجویان نقش داشته باشد و نهایتاً مانع از بهزیستی روانشناختی آنها و رشد و پیشرفتشان شود لذا پژوهش‌های بیشتری در خصوص شناخت عامل‌های مثبت و منفی مرتبط با سلامت روانشناختی دانشجویان مورد نیاز است تا بتوان مداخله‌های مؤثری برای افزایش بهزیستی آنها فراهم نمود. شناخت خصوصیاتی که ممکن است باعث تجربه‌های استرس زا در دانشجویان شود می‌تواند گام مهم در جهت توسعه‌ی این مداخله‌ها می‌باشد (بوریس، برچیتنگ، سالسمن و چارلسون، 2009). از جمله مؤلفه‌های مهم در پیش بینی بهزیستی روانشناختی می‌توان شخصیت را نام برد چرا که ویژگی‌های شخصیتی افراد می‌تواند الگوهایی برای پیش‌بینی رفتار و حالت‌های روانی آنها فراهم آورد و تفاوت‌های فردی افراد عامل مهمی است که نشان می‌دهد چرا برخی از افراد بهتر از دیگران با شرایط و متغیرهای محیطی­کنار می‌آیند و از سطوح مختلف انگیزش، رضایت و سلامت روان برخوردارند (رولینسون و همکاران، 1988، به نقل از تقوا و عبدالهی، 1392). عوامل متعددی بر بهزیستی روانشناختی دانشجویان می تواند تأثیرگذار باشد از جمله کیفیت زندگی و سبک های مقابله ای در سبک های مقابله ای كه به طور كلی می توان آن ها را در سه گروه تقسیم بندی كرد : الف – عوامل شخصی ب -عوامل مربوط به دانشگاه ج – عوامل اجتماعی.نکته حائز اهمیت در رابطه با سلامت روانی این است که در چند سال اخیر سازه ها و مفاهیم متعددی با آن مورد مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است که در این میان می توان به سبک های مقابله ای و سبک هویت اشاره کرد.تاکید مطرح در سلامت روانی بر توانایی های مقابله ای ،به ویژه توانایی مقابله با فشار روانی بر توانایی های مقابله ای، به ویژه توانایی مقابله با فشار روانی به این دلیل است كه انسانها همواره در معرض فشار روانی هستند. اگر منبع فشار روانی كنترل و مهار نشود ، فرد در معرض بسیاری از بیماری های جسمانی و روان ی قرار می گیرد(ورلی و لیتینگ، .(2002براساس نظر ( لازاروس ،2000 به نقل از فتی و همكاران، (1385 دو نوع مقابلة اصلی در برابر فشار روانی وجود دارد. در مقابلة مسأله مدار فرد بر عامل فشار آور متمركز می شود و سعی می كند اقدامات سازنده ای در راستای تغییر شرایط فشارآور یا حذف آن انجام دهد (فتی و همكاران، 1385 ).در مقابل در مقابلة هیجان مدار  فرد سعی می كند، پیامدهای هیجانی واقعة فشارآور را مهار كند. كاركرد اولیة مقابلة هیجان مدار تنظیم و مهار هیجانی عامل فشارآور است تا تعادل هیجانی فرد حفظ شود.(دافعی،1376).در رابطه با کیفیت زندگی نیز می توان گفت که جوانی یكی از مهم ترین دوره های زندگی افراد به خصوص دانشجویان می باشد كه سلامت روان آن ها تأثیر مثبتی بر سلامت اجتماعی و كیفیت زندگی آنان دارد. در این دوره افراد با تغییرات زیادی ازجمله تغییر در عواطف، احساسات، رفتار، وضعیت جسمی و اقتصادی- اجتماعی مواجه اند. همچنین به دلیل تغییرات در شرایط، سبك و محیط زندگی، دانشجویان در مقایسه با بزرگسالان با مشكلات روانی و اجتماعی بیشتری در زندگی دانشجویی خود روبه رو هستند.بنابراین پرداختن به این امر مهم تلقی می شود و پژوهشگر در این زمینه اقدام به بررسی پیش بینی بهزیستی روان­شناختی افراد بر اساس  کیفیت زندگی و مهارتهای مقابله­ای در دانشجویان »دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه کرده است.

 

 

پژوهش

 

 

• بیان مسأله

   

ازدواج به عنوان مهمترین و عالیترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و امنیتی افراد بزرگسال و به عنوان حفظ بقاء نسل بشری تا زدیرباز همواره مورد تاکید بوده است. ازدواج را میتوان یکی از مهمترین تصمیم گیریها در زندگی هر فرد دانست و رضایتمندی از ازدواج یکی از اصلی­ترین عوامل تعیین کنندۀ کیفیت زندگی و سلامت روانی هر فرد میباشد(نجاتی، 1376) رضایت زناشویی پیوندی دوستانه همراه با تفاهم و درک یکدیگر و تعاملی منطقی میان نیازهای مادی  و معنوی همسران است. رضایت زناشویی بنیادی ترین ستون سلامت روانی افراد در خانواده است که از عاملهای گوناگونی مانند وضع مالی، سن ازدواج و… اثر می پذیرد (سینهاومکرجی،1990). هرچه شخص در ازدواج خود با شریک، زندگیش احساس کند که هزینه های زیاد یپرداخت کرده است، به طور کلی از آن شخص و ازدواج با او رضایت کمتری خواهد داشت . برعکس هرچه بیشتر فکر کند در ازدواج با شریک زندگی خود مزایای بیشتری بدست آورده است از او و زندگی مشترکشان رضایت بیشتری خواهد داشت (استیلز،2004). جامعه­ترین دیدگاه در زمینۀ رضایت زناشویی وعوامل تشکیل دهندۀ آن توسط اولسون (اولسون،2000) ارائه شده است. دراین چهارچوب، رضایت زناشویی دارای عوامل تشکیل دهندۀ زیر است: 1)موضوعات شخصیتی: درك شخص از رفتار ها و ویژگی ها و سطح رضایت یا عدم رضایت او از این موضوعات را ارزیابی میکند. ارتباط زناشویی:  احساسات، اعتقاد ات و نگرشهای شخص نسبت به میزان و چگونگی روابط زناشویی را می سنجد. حل تعارض نشانگر نگرشها، احساسات و اعتقادات همسر در به وجود آوردن یا حل تعارض و نیز روش های زوجین در پایان دادن به جرو بحث­ها­ میباشد مدیریت مالی: علایق و نگرشهای زن و شوهر را در زمینۀ شیوه اداره ومدیریت مسایل اقتصادی خانوادهای نشان میدهد.  اوقات فراغت  :  ترجیحات شخصی هر کدام از زوجین ،  برای چگونگی گذراندن اوقات فراغت است. روابط  جنسی: احساسات و نگرانی های فرد را درباره روابط جنسی و صمیمیت عاطفی با همسر ارزیابی میکند . ازدواج و فرزندان:  نگرشها و احساسات  شخصی را درباره داشتن فرزند، توافق در مورد تعداد و نحوه تربیت فرزندان ارزیابی میکند.  خانواده و دوستان :احساسات و علایق مربوط به روابط با  خویشاوندان و اقوام همسر و دوستان را ارزیابی میکند.  جهت گیری معنوی:  نگرشها، احساسات وعلایق فرد را درباره اعتقادات اعمال مذهبی در زندگی زناشویی ارزیابی میکند.

/%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%d9%be%db%8c%d8%b4-%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c-%d8%b1%d8%b6%d8%a7%db%8c%d8%aa-%d8%b2%d9%86%d8%a7%d8%b4%d9%88%db%8c%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%d8%b3/

 

(ثنایی،1379). در ارتباط با عوامل موثر و تأثیر گذار بر رضایت زناشویی میتوان به آیتمهای زیر اشاره کرد

 

1:عتماد و  صداقت (پاتریک،1995)  2-درك همسر وتفاهم (سیلیمن،2001).  3- محبت(بهرامی،1383). همکاری  بین زوجین (شعرباف،1379). صمیمیت بین زوجین،(هاک و همکاران،2003).توجه و علاقه (اولسون،2000)،مسائل مالی و اقتصادی (ماریو و همکاران،2008). طول دوره ازدواج (سیف،1385). فرزندان(سرمدی،1385).در این میان خودكارآمدی به واسطه ­ی انگیزه­ درونی موجب می شود كه فردبه طور خود انگیخته در محیط تلاش كند و به باورهای كارآمدی خود دست یابد. طبیعت همچون معلمی نامرئی فرد را به جنب و جوش  وامیدارد تا ظرفیتهای مختلف تحول را در مراحل متنوع ومتفاوت آشكار سازد. خودکارآمدی یا خود اثر بخشی از لحاظ روانشناسی عبارت است از انتظارات متصوری که فرد در موفقیت در یک کار یا رسیدن به یک نتیجه خوب از طریق فعالیتهای فردی. بنابراین خودکارآمدی یک فرایند ذهنی است که شامل شناسایی هدف، برآورد تلاش و توانایی های لازم برای رسیدن به آن اهداف و پیشبینی نتبجه آن می باشد . افراد دارای خودکارآمدی بالا به توانایی های خود باور دارند و برای رسیدن به هدف خود پافشاری می کنند و تسلیم نمی شوند(اوانسو كلارك، 2011).در تحقیقی که توسط وزیری،و همکاران(1389).تحت عنوان خودکارآمدی و رضایت زناشویی صورت گرفت نشان داده شد که خودکارآمدی جنسی با رضایت زناشویی رابطه معناداری داشته و از نمرات خودکارآمدی جنسی می توان نمرات رضایت زناشویی افراد را پیش بینی کرد.از طرفی خلاقیت نیز دردو دهه اخیر، مخصوصاً بعد از كارهای گیلفورد، مورد توجه زیادی قرار گرفته است. اما سؤال اصلی در مورد تعریف خلاقیت تا حدودی لاینحل باقیمانده است زیرا هریک از اندیشمندان به گونه هایی خلاقیت را تعریف نموده اند. در فرهنگ روانشناسی وبر خلاقیت عبارت است از ظرفیت دیدن روابط جدید، پدیدآوردن اندیشه­ های غیر معمول و فاصله خلاقیت فرایندی روانی است كه منجر به گرفتن از الگوی سنتی تفكر. به نظر آیزنك حل مسأله، ایده سازی، مفهوم سازی ،ساختن  اشكال هنری و نظریه پردازی میشود كه بدیع و یكتاست. حائری زاده، به طور كلی، خلاقیت فرایندی فكری وروانی است و محصول خلاقیت، پدیدهای نو و جدید و در عین حال دارای ارزش نیز میباشد. البته خلاقیت یک توانایی عمومی است و در همه­ی افراد كمابیش وجود دارد. سلیمانی(1384) فرایند خلاقیت فرایندی هدفدار یا جهتدار، یا برای نفع شخصی یا برای نفع گروه اجتماعی میباشد. تاکنون پژوهشهای گوناگونی در رابطه با متغیرهای این تحقیق به صورت جداگانه و یا با متغیرهای دیگر انجام گرفته اما تاکنون پژوهشی که همزمان رابطه‌ سهم تغیررضایت زناشویی، خودکارآمدی و خلاقیت را مورد مطالعه قرار داده باشد مشاهده نشد. لذا سؤال اصلی این پژوهش این است که آیا می توان رضایت  زناشویی  را  براساس  خود کار  آمدی  و  خلاقیت پیش  بینی  کرد؟

 

• اهمیت و ضرورت تحقیق

   

رضایت زناشویی درزندگی می تواند با رضایتکلی از زندگی رابطه داشته باشد.( اسپرچر ، 2001 ) سازگاری زناشویی را می توان به عنوان منبع نظام خانواده یا حتی بخشی از نیروهای  تامین کننده حیات و احیا کننده خانواده دانست.( علی اکبری دهکردی ، 1389 )سازگاری زناشویی می تواند به طور کامل بر کیفیت زندگی تاثیر گذارد و تحقیقات انجام شده اهمیت تاثیر این موضوع را بر انواع نتایج بالینی مثل بهداشت روانی ، جسمانی و حتی طول عمر تائید نموده اند .(عباسی ، 2006 )لذا شایسته است با توجه به اهمیت فوق العاده رضایت زناشویی در کیفیت کل زندگی افراد و جامعه به طور جدی و وسیع به بررسی این مولفه و عوامل تاثیر گذار بر آن پرداخته شود ؛ زیرا تاثیر فراگیری بر کل جامعه خواهد گذاشت .بنابراین پرداختن به این مهم براساس میزان خود کار آمدی و خلاقیت میسر می گردد.خودکارآمدی یکی از مفاهیم مهم و مؤثر در نظریه شناختی- اجتماعی بندورا است. هنگامی که ما رفتارمان را نظم می بخشیم، در واقع به عمل مشاهده خود می پردازیم و پیامدهای عملکردمان را بر حسب معیارها و اهدافمان ارزیابی می کنیم. از سوی دیگر بر اساس توانایی های کلی خود، به نتیجه گیریهایی مانند «من در جبر خوب هستم» و «من در شناکردن ضعیف هستم» می رسیم. بندورا این قضاوت های کلی را ارزیابی های خودکارآمدی می نامد. او اعتقاد دارد که ارزیابی های خودکارآمدی، تأثیر عمیقی بر سطح انگیزش ما دارد. هنگامی کهاعتقاد داشته باشیم در تکالیف به خوبی عمل می کنیم، با وجود مکث های موقت روی آنها، سخت تر و با پشتکار بیشتر کار می کنیم. هنگامی که به توانایی هایمان شک می کنیم، با انرژی کمتری کار می کنیم واحتمال بیشتری وجود دارد که هنگام روبرو شدن با اولین مشکل آن را رها سازیم(بندورا، 1997). درپژوهشهای پیشین نقش دلبستگی و همچنین سبکهای آن و خودکارآمدی در مسائل اجتماعی، آموزشی و پرورشی، افت یا پیشرفت تحصیلی افراد بررسی قرار گرفته است. ( شارف؛ نقل از اعرابیان وهمکاران،1383). از متغیرهایی که ، رابطه‌ی مستقیم با رضایت زناشویی دارد خلاقیت است. و خلاقیت از ممتاز ترین توانایی های شناختی انسان است .(مومنی مهموئی ، 1388 )حل مساله ،  فعالیتی شناختی محسوب می شود که مهارتها و درک انسان را در برمی گیرد. (ترفینگر ، سلبی و ایساکسن ، 2008  ، به نقل از شهنی ییلاق و همکاران ، 1388 ) فعایت های ناظر به حل مساله باعث تحریک و توسعه مهارت های تفکر خلاق و انتقادی می شود ، زندگی یک مهارت مساله گشایی است و هیچ پایانی برای مساله هایی که ابعاد زمان و مکان در آنها مهم است وجود ندارد. (شهنی ییلاق و همکاران ، 1388 ) ، لذا انسان امروزی باید به ابزاری برای حل این مسائل مجهز باشد .

 

 

. 2

 

2-1- بیان مسأله. 4

 

3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق. 6

 

4-1- اهداف تحقیق. 7

 

5-1- فرضیه‏های تحقیق:. 8

 

6-1- تعاریف واژه ها :. 8

 

1-6-1- تعاریف مفهومی :. 8

 

2-6-1- تعاریف عملیاتی :. 9

 

فصل دوم : پیشینه پژوهش

 

1-2- جرأت ورزی. 11

 

1-1-2- تعریف جرأت ورزی. 14

 

2-1-2- تاریخچه جرأت ورزی. 15

 

3-1-2- شخصیتهای جرأت ورز  و غیرجرأت ورز. 16

 

4-1-2- جرأت ورزی درجمعیتهای بالینی و غیربالینی. 17

 

5-1-2- ویژگیهای رفتاری وشخصیتی جرأت ورزی. 18

 

6-1-2- نسبی بودن جرأت ورزی. 19

 

7-1-2- روش های ارزشیابی و آموزشی جرأت ورزی. 19

 

8-1-2- تبیین ساختار و سازوکار رویکردهای رفتاری درباره اختلال غیرجرأت ورزی و درمان آن. 20

 

2-2- تعریف خشم. 21

 

1-2-2- فیزیولوژی خشم. 24

 

2-2-2- انواع خشم. 25

 

3-2-2- علل برانگیزاننده خشم. 26

 

4-2-2- راه‌های ابراز خشم. 28

 

5-2-2- خشم مقدّس (غیرت دینی). 29

 

6-2-2- فنون مدیریت خشم. 31

 

1-6-2-2- فنون شناختی. 31

 

2-6-2-2-  فنون رفتاری. 33

 

3-6-2-2-  فنون بین فردی. 34

 

7-2-2- كنترل خشم . 38

 

1-7-2- روش های زیان آور كنترل خشم. 39

 

1-1-7-2- فرونشانی. 39

 

2-1-7-2- واپس رانی . 39

/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87%d8%aa%d8%a7%d8%ab%d9%8a%d8%b1-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%da%af%d8%b1%d9%88%d9%87%d9%8a-%d8%ac%d8%b1/

 

 

 

3-1-7-2- ابراز . 39

 

2-7-1- نوجوانی و خشم. 39

 

8-2-2- دیدگاه های مختلف درباره خشم. 40

 

1-8-2-2- دیدگاه رشدی :. 40

 

2-8-2-2-دیدگاه ذاتی بودن پرخاشگری. 42

 

3-8-2-2-دیدگاه روان تحلیلگری. 42

 

4-8-2-2-دیدگاه رفتاری و یادگیری اجتماعی. 43

 

5-8-2-2-دیدگاه ساختار گرایی اجتماعی. 44

 

6-8-2-2-دیدگاه شناختی. 45

 

7-8-2-2- دیدگاه فرهنگی . 46

 

8-8-2-2-دیدگاه اقتصادی . 47

 

9-2-2- دیدگاه های مختلف در مورد كنترل خشم. 47

 

1-9-2-2- دیدگاه ذاتی بودن پرخاشگری. 47

 

2-9-2-2- دیدگاه یادگیری اجتماعی . 48

 

3-9-2-2- استدلال. 48

 

4-9-2-2- تنبیه فرد پرخاشگر. 48

 

5-9-2-2- رفتار درمانی شناختی . 48

 

6-9-2-2- رویكرد عقلانی – رفتاری – عاطفی. 49

 

7-9-2-2- رویكرد رفتاری شناخت . 50

 

8-9-2-2- رویكرد درمانی نواكو. 50

 

3-2- سلامت روان :. 52

 

1-3-2-تعاریف و مفاهیم سلامت روان :. 52

 

1-3-2- مبانی نظری سلامت روان. 53

 

1-1-3-2- نظریه فروید. 53

 

2-1-3-2- نظریة موری. 53

 

3-1-3-2- نظریة آدلر. 54

 

4-1-3-2- نظریه فروم. 54

 

5-1-3-2- نظریه مزلو. 54

 

6-1-3-2- نظریه اسلام. 55

 

4-2- پیشینه پژوهش. 58

 

فصل سوم : روش پژوهش

 

1-3-روش تحقیق:. 63

 

2-3- جامعه آماری. 63

 

3-3- روش نمونه‏گیری و حجم نمونه. 63

 

4-3- روش اجرا. 63

 

5-3- ابزار گردآوری داده‌ها. 63

 

 پرسشنامه سلامت عمومى (QHG). 63

 

6-3- روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها:. 64

 

فصل چهارم :. 65

 

یافته های پژوهش. 65

 

الف. شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش. 67

 

ب. داده های استنباطی. 69

 

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

 

1-5- پیش درآمد. 74

 

2-5- بحث و نتیجهگیری. 74

 

3-5- محدودیتهای پژوهش. 78

 

4-5- پیشنهادات کاربردی. 79

 

5-5- پیشنهادات پژوهشی. 80

 

منابع و مأخذ. 81

 

 

 

 

. 123

 

5-2- نتایج توصیفی: 124

 

5-3- نتایج تحلیلی: 125

 

5-4 نتایج تحلیل مسیر. 129

 

5-5- موانع پژوهشی: 130

 

6-5- ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات.. 131

 

الف- پیشنهادات کابردی.. 131

 

ب- پیشنهادهای پژوهشی.. 133

 

منابع. 134

 

 

 

فصل اول

 

1-1- بیان مساله

 

مسأله عملكرد تحصیلی در دانشگاه از جمله مسائلی است كه ذهن رهبران و مدیران جامعه و در نتیجه محققان را به خود جلب كرده است. این كه چه عواملی بر پیشرفت و موفقیت تحصیلی دانشجویان تأثیر می‌گذارد، با سهم و مشاركت هر عامل چه اندازه است، همواره مورد

/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af%d8%aa%d8%a7%d8%ab%db%8c%d8%b1-%d8%b4%d8%a8%da%a9%d9%87-%d8%a7%d8%ac%d8%aa%d9%85/

 

 توجه بوده است (طباطبایی، 1376).

 

عملكرد تحصیلی و توجه به آن در نظام‌های آموزشی یكی از مسائل مهم می‌باشد. عملكرد تحصیلی به عنوان یک مسأله مهم آموزشی رابطه تنگاتنگی با بهبود كیفیت دانشگاه ها دارد (مك دونالد،2001). به عنوان مبنای قضاوت در ارتباط با مطلوبیت‌های كسب شده توسط دانشجویان در طول دوره‌ای خاص می‌باشد كه در تمام دنیا در رأس برنامه‌های توسعه‌ی آموزشی قرار دارد (لیندمن،دوك و ویلكرسون،2001).

 

همچنین،کنن و نیوبل‌معتقد هستند،که‌ اهداف‌ ارزشیابی از عملکرد تحصیلی دانشجویان عبارت است از: داوری درباره تسلط بر دانش و مهارتهای بنیادی، اندازه‌گیری پیـشرفت دانشجو در‌ طی زمان، تشخیص مشکلات دانشجو، فراهم کردن بازخورد برای دانشجویان، ارزشیابی اثربخشی درس و ایجاد‌ انگیزه‌ مطالعه در دانشجویان.

 

در نظام آموزش عالی امروزی استفاده اینترنت[2] عنصری ضروری در انجام تکالیف کلاسی و پروژه های تحقیقات دانشجویی محسوب می‌شود، استفاده از اینترنت در فضای دانشگاه علاوه بر جستجوی علمی می‌تواند شامل فرستادن نامه‌های الکترونیک، بازی‌های اینترنتی، چت، وب گردی، عضویت در شبکه‌های اجتماعی[3] و یا هر گونه دسترسی اینترنتی غیر آکادمیکِ دیگر باشد در هر صورت استفاده مفرط از اینترنت به عنوان وسیله سرگرمی، می‌تواند فرصتی را که دانشجویان به مطالعه خارج از دانشکده و کتابخانه اختصاص می‌دهند کاهش دهد و بنابراین یکی از موانع اصلی دست یابی به موفقیت تحصیلی باشد. نتایج پیمایشی برنر[4] در محیط اینترنت نشان داد که استفاده از اینترنت شرکت کنندگان را در مدیریت زمان با مشکل روبرو می سازد (برامنز[5]،1991) هم چنین کیوبی[6] و همکاران در بخشی از گزارش خود اشاره نمودند که 50 درصد از دانشجویان اخراجی ناشی از افت تحصیلی استفاده مفرط اینترنت را دلیلی برای مشکلات تحصیلی خود ذکر کرده‌اند (کیوبی[7]،2001). از سوی دیگر برخی پژوهش‌ها نشان داده اند‌که تکالیفی نظیر جستجوی اطلاعات آنلاین یا برقراری ارتباط از طریق اینترنت می‌تواند به طور غیر مستقیم عملکرد دانشجویان را بهبود بخشد.

 

به منظور پیش بینی وضعیت تحصیلی دانشجویان تعیین ملاك‌ها و متغیرهای مناسب، از جمله مهم‌ترین حوزه های پژوهشی است كه محققان علوم تربیتی و روان شناسی در آن فعال می‌باشند. تحقیقات بسیاری در زمینه پیش‌بینی عملكرد تحصیلی انجام پذیرفته است (بوكارتس،1996). ما در این پژوهش به دنبال آن هستیم که بررسی کنیم تاثیر عضویت در شبکه اجتماعی وایبر بر عملکرد تحصیلی هستیم.

 

شبکه‌های اجتماعی مجازی مکان‌هایی هستند که در آنها افراد فرصت پیدا می‌کنند تا خود را معرفی کرده، ویژگی‌های شخصیتی خود را بروز داده و با سایرین ارتباط برقرار کرده و در این محیط‌ها این ارتباطات را حفظ نمایند. این سایت‌ها به طور بالقوه‌ای چه در سطح روابط بین فردی و چه در سطح روابط اجتماعی توانایی ایجاد تغییرات اساسی در زمینه زندگی اجتماعی هر فرد را دارا می‌باشند. در اغلب موارد مهم‌ترین تاثیر این گونه سایت‌ها را حفظ و ارتقا روابط گذشته می‌دانند این در حالی است که نباید از نقش این سایت‌ها در شکل‌گیری روابط جدید بین فردی غافل شد. هرچند که فعالیت در این گونه شبکه‌ها سبب تسهیل ارتباط با دوستان می‌شود ولی به همان میزان با کاهش زمان مطالعه دانشجویان سبب اختلال در روند تحصیل می‌گردد از جمله تاثیرات مهم منفی این گونه سایت‌ها به ویژه در بین دانشجویان می‌توان به افزایش اضطراب و استرس اشاره نمود. شبکه‌های اجتماعی صرفا اثرات منفی نداشته و می‌توان با به کار‌گیری آن‌ ها در فرایند آموزشی و یا درمانی، از آنها به طور بهینه استفاده نمود. دلایلی همچون ارتباط با سایرین یادگیری، قوانین اجتماعی، تفریح و سرگرمی و انتقال تجربیات می‌توان به عنوان مهم‌ترین دلایل استفاده افراد از این گونه شبکه عنوان نمود. در ایران دانشجویان پس از طی مراحل دبیرستان و قبولی در امتحان کنکور، در بازه‌ای زمانی حساس از مراحل رشد خود، جهت ادامه تحصیلات عالی به محیطی اغلب به دور از خانواده‌، به دانشگاه وارد می‌شوند (جوادی‌نیا و همکاران،1392). لذا تاثیرات این گونه شبکه‌ها در دوران دانشجویی بروز بیشتری می‌یابد. اینک به دنبال پاسخگویی به این سوال هستیم که شبکه اجتماعی وایبر چه تاثیری بر عملکرد دانشجویان دارد؟