وبلاگ

یکی از وجوه تمایز انسان از حیوان، آرمان پرستی و وجود عامل ایمان در انسان است، به طوری که این عامل وجه جدایی ناپذیر از او می‌باشد. بشر با هر گونه مسلک و مرام مذهبی، دارای ایمان و اعتقادات به یک منبع و مرجعی خاص است که با او زندگی می‌کند و با آن از دنیا می‌رود. انسان هرگز نمی‌تواند بدون داشتن ایمان و اعتقاد، زندگی سالمی داشته باشد و یا کار مفید و ثمربخشی برای هم­نوع و جامعه خود انجام دهد. بشر بدون ایمان یا به صورت موجودی غرق در خودخواهی در می‌آید که هیچ وقت از لاک منافع فردی و شخصی خود خارج نمی‌شود و یا به صورت موجودی مردد و سرگردان که تکلیف خویش را در زندگی در مسایل اختلاقی و اجتماعی نمی‌داند تبدیل می‌شود.

 

انسان اگر به مکتب و عقیده ایمان داشته باشد، تکلیفش روشن و همواره در مسایل و پیش آمدها، به مسیر صحیح و درست گام بر می‌دارد و هدف و غایت زندگی برای او واضح و روشن است و با آن هدف زندگی می‌کند و می‌میرد. آن چیزی که لازم است مورد توجه قرار گیرد، این است که تنها ایمان مذهبی قادر است انسان را به صورت یک موجود هدفمند، با مسئولیت، با اراده و تعصب در آورد، گرایش‌های ایمان مذهبی قادر است انسان را به صورت یک موجود هدفمند، با مسئولیت با اراده و تعصب در آورد، گرایشهای ایمان مذهبی موجب آن می‌گردد که انسان فراتر از منابع و امیال شخصی خود فکر کند و حتی حاضر است در نهایت فداکاری و ایثار جان و هستی خود را در راه ایمان و آرمان خود فدا سازد. تنها نیروی ایمان مذهبی است که قادر است به انسان تقوی و پرهیزکاری ببخشد و او را از همه انحرافات و لغزش‌ها مصون بدارد. در متون اسلامی یعنی قرآن و احادیث تأکیدات زیادی بر روی ایمان و اعتقاد به خالق هستی شده است که دو نمونه آن عبارتند از: خداوند در قرآن می‌فرماید: «همانا جن و انس را نیافریدیم مگر برای این که مرا پرستش کنند». در این آیه هدف و مقصود از آفرینش مخلوقات را پرستش و عبادت خود معرفی کرده است و این بدین معنی است که حالت مطلوب و ایده آل برای خلایق، همان ایمان و باور به ذات بی‌همتای او و عبارت و پرستش آن معبود ابدی و ازلی می‌باشد.

 

در سوره عصر آمده است: « قسم به زمان و روزگار که همانا انسان در خسران و زیانکاری است به غیر از کسانی که ایمان آوردند و نیکوکار شدند و یکدیگر را به راستی (گرویدن به حق) بردباری و استقامت، سفارش کردند».

 

خداوند عزوجل در این سوره به عصر و زمان (که از حقیقی‌ترین و بدیهی‌ترین نشانه‌ها و پدیده‌های خلقت است) قسم یاد می‌کند که شرط مقبولیت و مشروعیت انسان، همانا در درجه اول، ایمان و اعتقاد به خدا می‌باشد.

 

نتیجه ایمان و توکل به خدا در وجود آدمی تقوی است، تقوی همانا توانایی بر ترک معصیت و امتثال اوامر خداوند است که موجبات شناخت وظیفه و آشنایی به تکلیف در آدمی به وجود می‌آورد تا آنجایی که بتواند خوب را از بد و بد را از خوب تشخیص دهد.

 

 

 

1-2- بیان مسئله

 

جرم و بزه کاری همیشه یکی از معضلات جامعه بشری بوده و همه جوامع و کشورها سعی نموده اند با ایجاد ساختارهایی با این پدیده ضد اجتماعی مبارزه نمایند در این بین نخستین سوالی که به ذهن هر اندیشمندی خطور می کند دلیل و چرایی و عوامل ایجاد مؤثر در به وجود آمدن بزه و بزهکار در جامعه می­ شود .

 

همه مکاتب بشری و همچنین مکاتب دینی سعی نموده اند که به نوعی به این سوالات پاسخ داده و در ادامه راهکارهایی را برای مبارزه و مقابله با آن ارائه دهند .دین مبین اسلام به عنوان اخرین دین و کاملترین مکتب فکری بشر نیز به نوبه خود عوامل و بسترهای بزهکاری در جامعه را به نوبه خود چه در قران مجید و چه در احادیث قدسی به جامانده از پیامبر اکرم (ص) پرداخته و سعی در  ارائه روش یا روش هایی برای اصلاح مجرمین ارائه نماید .نکته قابل ذکری که در این پژوهش می توان پرداخت مطالعه تطبیقی دیدگاه ­های اسلامی با سایر متون

 جرم شناسی به عنوان دیدگاه های علمی شناخته شده باشد تا از رهگذر آن بتوان کاستی ها و نقاط ضعف سیاست جنایی کنونی ایران که بر پایه نظام اسلامی مبتنی بر رویکرد شیعی تدوین و اجرا می گردد را روشن نمود.

 

 

 

1-3- سوالات

 

1- مهمترین عوامل افزایش بزهکاری در جامعه از دیدگاه اسلام چه می باشند؟

 

2- مبانی اصلاح مجرمان از دیدگاه اسلام چیست ؟

 

3- آیا سیاست های جنایی کنونی ایران در مورد اصلاح و تربیت مجرمان ، منطبق با دیدگاه های اسلام می باشد؟

 

4- اسلام چه راهکارها و روش هایی را برای اصلاح و تربیت مجرمان ارائه کرده است؟

 

 

 

1-4- فرضیات

 

1- مهترین عوامل افزایش جرم و بزه کاری در جامعه از دیدگاه اسلام : فقر و بیکاری، ضعف ایمان، سستی بنیان خانواده ، دوستان نااهل ، محیط اجتماعی نا سالم و … می باشد.

 

2-مبانی اصلاح مجرمان از دیدگاه اسلام عبارتدن از : نگرش ویژه اسلام به انسان و کرامت انسانی او، نگرش ویژه اسلام به جرم و تاثیر جرم بر روح و روان انسان به گونه ای که آدمی را از سعادت اخروی محروم می سازد ، جایگاه عقلانیت در سیاست جنایی اسلام و تلقی اصلاح مجرمان به عنوان یک امر عقلانی.

 

3-اسلام گذشته از انکه راهبردهای  اصلاحی مبتنی بر تجربه ها و یافته های علمی بشر در محدوده قواعد  ارزش های مورد قبول خویش مدد می جوید روش های ویژه ای همچون توبه دادن ، نماز درمانی، صدقه درمانی،… در راستای اصلاح مجرمان ارائه کرده است.

 

4-سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران گرچه به طور محدود از برخی برنامه های اصلاح و تربیت مجرمان که محصول تجارب بشری است استفاده جسته است ، از راهبرد های موجود در متون اسلامی کمتر بهره گرفته است.

 

 

 

1-5- پیشینه تحقیق

 

با توجه به گستره موضوع پژوهش ( فقهی و جرم شناسی )و ظهور علوم مختلف جامعه شناسی ، اقتصاد ، فرهنگ و … در این حوزه تا کنون پژوهش های مناسبی به زبان فارسی صورت نگرفته و یا در صورت وجود تنها به یکی از جنبه های ان مثلاً در حوزه پیشگیری و یا اصلاح مجرمین صورت یافته و در ضمن آن به مباحث علل و زمینه ای ارتکاب جرم اشاره شده است از این رو انجام این پژوهش بیش از بیش لازم می نمود.

 

 

 

در ادامه به ذکر چند مورد از کتب و مقالات پژوهشی صورت گرفته در این حوزه را مورد اشاره مقرار می دهیم:

 

سید محمد حسین جلالی تهرانی ، توحید درمانی، ترجمه علیرضا شعاعی شیخ، مجله نقد و نظر ، مسئله نهم ، شماره سوم و چهارم ، صص 18-46

 

عبداله جوادی آملی، رسالت قران ، قم مرکز نشر فرهنگی رجاء، 1375

 

علی سلیمی و محمد داوری، جامعه شناسی کجروی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ، 1380

 

محمدعلی حاجی ده آبادی ، اصلاح مجرمان در سیاست جنایی اسلام و ایران ، رساله دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه تهران ، 1386

 

 

 

1-6- اهداف

 

1- تبیین دلایل افزایش جرم از دیدگاه اسلام

 

2- تبیین مبانی اصلاح و تربیت از دیدگاه اسلام

 

3- تبیین راهبردها و روش های اصلاح و تربیت مجرمان در سیاست جنایی اسلام.

 

4-تبیین نقاط قوت و ضعف سیاست جنایی جمهوری اسلامی ئر مورد میزان اهتمام به اصلاح و تربیت مجرمان و بهره گیری از اموزهاهی اسلامی به منظور ارائه پیشنهادهای اصلاحی به مسئولان ، سایست گذاران و متصدیان کشور.

 

1- سوره مبارکه ذریات ، آیه 56

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)