:

اختلال نارسایی توجه –بیش فعالی1 ، الگوی فراگیر عدم توجه – بیش فعالی وتکانشگری است که شدیدتر از آن الگویی است که در کودکان با سطح رشد مشابه دیده میشود(انجمن روانپزشکی آمریکا ، 2000 ). اختلال نارسایی توجه – بیش فعالی ، اختلال عصبی رشدی است که ، با سه ویژه گی اصلی یعنی نارسایی توجه – بیش فعالی و تکانشگری ، ونیز رفتارهای قاعده مند توصیف میشود( انجمن روانپزشکی آمریکا ، 2000 ) ، که در آن این کمبودها به طور قابل ملاحظه ای نامتناسب با سن عقلی کودک است شروع آن دردوران کودکی است سن شروع این اختلال از 5 سالگی ( سازمان بهداشت جهانی ، 1996 ) یا 7 سالگی (انجمن روانپزشکی آمریکا ، 2000 ) تعیین کرده اند . بطوریکه 30 تا 50 درصد مراجعین به سرویس های بهداشت روان کودکان را مبتلایان به این اختلال تشکیل میدهند ( کاپلان و سادوک 2، لوئیس 3، 2007 ، ( . نشانه ها به طور قابل ملاحظه ای نافذ و موقعیتی هستند معمولا در طول زمان مزمن یا پایدارند ودر نتیجه مستقیم تاخیرشدید زبان ،ناشنوایی ،نابینایی، اوتیسم یا روان پریشی دوران کودکی نیستند ( بارکلی 1998 ).

این اختلال بر 3 تا 7 درصد از کودکان اثر میگذارد( انجمن روانپزشکی آمریکا ، 2000 ). براساس بررسیهای انجام شده ، چهارمین تجدید نظر راهنمایی تشخیص و آماری و اختلا های روانی ، 5 تا 12% کودکان سن مدرسه در سراسر دنیا به این اختلال مبتلا میباشند . مطالعات اخیر شیوع آن را 3 تا 18 درصد گزارش کردند (رونالد3 ، لسن4 ، آبرامونیز، 2003 ) . این اختلال معمولا” از دوران پیش دبستانی آغاز و اغلب تا بزرگسالی تداوم دارد( هالپرین و هیلی ،2010).

ودر بین پسرها بیشتر از دخترها گزارش شده است ( سادوک ، سادوک ، 1389).

اختلال نقص توجه – پیش فعالی یک اختلال مزمن میباشد که در صورت عدم درمان ، می تواند با عث موفقیت تحصیلی و شغلی وافزایش خطر رفتارهای ضد اجتماعی و احتمالا” سوء مصرف مواد و افزایش احتمالی افسردگی و اضطراب گردد ( سادوک وسادوک 2004 ، مالهوترا 1 1998) .

از اختلالات همراه با اختلال نقص توجه – پیش فعالی ، میتوان اختلالات رفتار ایذایی وتخریبی مثل اختلال بی اعتنایی مقابله ای و اختلال سلوک با نسبت بالا ( 50 % ) اشاره کرد.

مطالعات طولی نشان داده است که علائم پر فعالیتی و تکانشگری واضح ، کودک را در خطر بیشتری از رفتارهای ضد اجتماعی و بزهکارانه و افزایش سانحه پذیری وتصادفات قرار میدهد ( کاپلان وسادوک ، سادوک -سادوک 2004 ).

همچنین در زیر گروه پرخاشگری وغیر پرخاشگری در این اختلال مطرح شده است . کودکان غیر پرخاشگر نقائص شناختی و توجه بیشتری وکودکان پرخاشگر مشکلات روانی اجتماعی ورفتاری بیشتری دارند( لوئیسان 2 1991 ، گراس 3 ،1995 ).

سبب شناسی در ADHD حاکی از مبانی نورولوژیک ( عصب شناختی ) اختلالات کمبود توجه هستند داده های حاصل از این مطالعات تلویحات مشخصی در خصوص لوب پیشانی دارند .

کارکردهای لوب پیشانی دارای ماهیت اجرایی بوده ودر طرح ریزی وسازماندهی منابع دخیل هستند ونقش حیاتی در رفتارهای بازدارنده ، میانجی از قبیل کنترل کردن رفتارهای حرکتی و بازداری از تمرکز وتوجه بر محرکهای نامربوط با حواس پرت کن دارند (آیزنک 4، 1994 ) .

سونوگا – بارک1 ( 1994 ، 2003 ، 2005 ) با توجه به نقش قشری بالا وپایین (کنترل تکانشگری) باعث میشود این کودکان نشانه های مسلط نارسایی توجه وفقدان سازماندهی ونیزمشکلات مربوط به

کار کردهای اجرایی ( ازجمله ضعف در سازماندهی زمانی ، ضعف در دنبال کردن اهداف کلی و جزئی ، ضعف در برنامه ریزی وتصمیم گیری ) را در سنجش عصب – روانشناختی نشان دهند . از دیگر عوامل سبب شناسی مطالعات همبستگی بسیاری موجب شده كه در خصوص نقش افزودن یهای خوراكی ، میزان سرب موجود در خون، آلرژی ها، مصرف سیگار و مشروبات الكلی در زمان بارداری ، به عنوان عوامل علی در سبب شناسی ADHD/ODD گمانه زنی هایی صورت گیرد (بارکلی،2003 ) .

قبلا تصور می شد با بزرگ شدن این كودكان، اختلال از بین می رود؛ اما امروزه اعتقاد بر این است كه70 درصد این كودكان نمی توانند از پس مشكلات مرتبط با اختلال كمبود توجه برآیند (لیندنمن حبیب 3، رادجویک 4،1996 ) .

بررسی متون پژوهش در زمینه درمان اختلال نارسایی توجه – بیش فعالی حاکی از تمرکز عمده برروی دارودرمانی است (سافر5، زیتو6 ، فاین7 ، 1996 ; سوآنسون 8 ، لرنر9 ، ویلیامز، 1995).

نتایج از سودمندی آن بر کاهش نشانه های رفتاری این اختلال حکایت میکند (اشودنز، لی ، زینک ، هانفور ، 2004 ; اورتوم ، وریاتن ، کمز ،

 نمانس ، بیتلار وهمکاران ، 2003 ). اما بااین وجود بین متخصصان و پژوهشگران این حوزه در خصوص دامنه ومیزان اثربخشی و عوارض جانبی داروهای محرک وهمچنین نقش این داروها در درمان گروهای ویژه مانند افراد خیلی کم سن ، یا دارای کارکرد عقلانی پایین همچنان بحث و سؤالاتی باقی است (سولانتو10 ، اسکاچار ، کوپگز، 2007 ; هاپرین، 2010). از طرفی دیگر بسیاری از والدین در مورد استفاده از این داروها دچار تردید هستند ورغبت چندانی به استفاده از آن برای درمان اختلال فرزندانشان نشان نمیدهند ( مونسترا 11، 2003).

علت این تردید در مصرف دارو حتمالا” نگرانی از مصرف طولانی داروهای روان محرک و اثار جانبی آن از قبیل : بی اشتهایی ، اختلال خواب ، تحیج پذیری ، خشم ، اضطراب ، ودر بعضی موارد شدید تشنج ، تیک ها است ( لوبار1، 1995 ; مان 2، 2000 ).

از این جهت پرداختن به درمان غیر دارویی برای این اختلال آشکار میشود . که از آن جمله وسیله ای بنام نوروفیدبک که مستقیما” بر روی بهبود ساختارها و کارکرد های درگیر دراین اختلال تمرکزدارد ( بیتلار3 ، 2007 ) .

نوروفیدبك، نوعی رویكرد توانبخشی در درمان است، و هدف آن، بهنجار سازی پایدار ADHD-ADD است و بهنجار سازی پایدار رفتار بدون وابستگی مداوم به داروها یا رفتاردرمانی است. ( باراباز4 ،1996 ) .

بیان مسئله :

نوروفیدبک درواقع ترکیبی از QEEG و بیوفیدبک است . یک روش آموزشی جهت یادگیری تغییر ارادی عملکردهای غیر ارادی فیزیولوژیک بدن با بهره گرفتن از شرطی کنشگر. همانطور که در بیوفیدبک فرد می تواند کنترل احشاء واعضای داخلی نظیر قلب ، ریه ها و نیز دمای بدن خودرا که توسط سیستم خودکار ( سپاتیک وپارا سمپاتیک ) صورت میگیرد قادر میشود که آنهارا بطور اتوماتیک کنترل نماید . در نوروفیدبک که یک فرایند آموزشی است که در آن مغز خودتنظیمی را فرامیگیرد .نوروفیدبک یک سیستم یادگیری جامع وتکمیلی است که موجب رشد وتغییرات سطح سلولی میگردد. این روش ثابت میکند که با آموزشهای لازم میشود در کار این اعضا تغییراتی ایجاد کرد و نحوه کار آنهارا اصلاح کرد. به همین دلیل به نورو فیدبک باز خورد عصبی نیز گفته میشود ، در طول آموزش، فعالیت مغز توسط اداره هشیار و ناهشیار توجه كنترل می‌شود( موریس یلیس، 2010).

یادگیری هشیارانه زمانی اتفاق می‌افتد كه فرد در می‌یابد كه چطور سیگنال فیدبك به توجه و وضعیت ذهنی او ارتباط پیدا می‌كند. در واقع هدف نوروفیدبك آموزش خودتنظیمی به مغز است و سعی دارد به مغز یاد دهد كه چگونه خود را تنظیم كند( گزارش مرکز تخصصی الومینا ، 1392 ) .

و بیمار در طی جلسات این آموزش یاد میگیرد گه چگونه خودش با اصلاح امواج مغز خود بر بیماری اش غلبه کند وتا آخر عمر بدون مصرف دارو زندگی سالمی داشته باشد. سوالی که پیش می آید ، لابد ازخودتان میپرسید چگونه این امکان پذیر است ! مگر میشود که انسان خودش یاد بگیرد بر بیماری اش مسلط شود ؟ . مکانیزم این کار ونحوه انجام آن چگونه است ؟ مغز انسان از میلیونها سلول عصبی که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند تشکیل شده که باهمدیگر تبادل الکتریکی وشیمیایی دارند . علم نوروفید بک هم براساس همین تغییرات الکتریکی مغز پایه گذاری شده . برای مثال در کودکان ADHD در نواحی فروننتال مغزشان امواج بتا با فرکانس 14 هرتز کاهش میابد و بجای آن امواج تتا با فرکانس 8-4 هرتز بیشتر میشود ؟

در مغز تمام ما انسانها ، هزاران فرایند و فعالیت خودکار و غیر ارادی در حال اتفاق افتادن است ، این فرایندهای ناهوشیار بی شماری که کاملا” از حوزه ی آگاهی و اختیار ما بدور هستند ، در حقیقت هر لحظه در مغز هریک از ما ، امواج مغزی خاص و فرایندهای فیزیولوژیکی بیشماری در جریان است ، بدون آنکه ما آگاهی و شناختی نسبت به نحوه عملکرد آنها داشته باشیم ( مرکزتخصصی آمولینا،89 ).

این فرایند های فیزیولوژیک نهفته در مغز دائما” و بدون دخالت آگاهانه ی ما برروی رفتار ، افکار ، عملکرد ووضعیت سلامت جسمی و روانی ما تاثیر میگذارند. ( مرکزتخصصی آمولینا،89 ).

نوروفیدبک واکنش های فیزیولوژیک نهفته در مغز انسان و امواج مغزی که هر لحظه بر وضعیت رفتار و عملکردی ما اثر گذارند را ثبت میکند و بعد آن چه که در همان لحظه در مغز انسان در حال اتفاق افتادن است را کاملا” دقیق ، روشن وواضح روی صفحه نمایشگر به تصویر میکشد. (گزارش مرکزتخصصی آمولینا ، 89 ).

اساسا”نورو فیدبک برای مغز انسان مانند یک آیینه یا ( مانند یک آینه    پیشرفته ) عمل میکند. ودراین فرداز فعالیت فیزیولوژیک بدن خود مطلع می شود. ما هر روز با نگاه کردن به آینه متوجه نقائص و اشکالات موجود در ظاهرمان میشویم ، در واقع آینه مارا نسبت به وضعیت ظاهری مان و عیب و نقص های احتمالی موجود در وضعیت ظاهری خود آگاه میسازد . ولی طبیعتا ” در شرایط طبیعی و بدون استفاده از ابزارهای خاص نمی توانید نسبت به هیچ کدام از واکنشهای فیزیولوژیک بدن خود آگاهی دقیقی داشته باشید، با بهره گرفتن از ابزارهای الکترونیک پیشرفته و کامپیوتر به ماکمک میکند تا آن چه که در مغز ما در حال رخ دادن است آگاه شویم . درنهایت لم نوروفیدبک براساس تغییرات الکتریکی مغز وبراساس توانایی پلاستیسیتی مغز پایه گذاری شده ، نوروپلاستیسیتی ، مکانیسمی است که مغز قادرمیشود در طول زندگی سلول مغزی اش را سازماندهی جدید کند ویا ارتباطات نورون هارا طوری تغییر دهدکه درمقابل ضربه های مغزی وبیماریها وتغییرات محیطی خودرا تطبیق دهد. وضمنا” پژوهش های اندک در این زمینه در کشور ما ، ضرروت این پژوهش را برجسته میکند.

ضمنا” مدیریت اجرایی وتحقیقات انجمن بین المللی نوروفیدبک بیان میکند که درحال حاضر صدها هزار کودک با تشخیص اختلال بیش فعالی – کمبود توجه در سراسر جهان تحت درمان با نوروفیدبک قراردارند . باتوجه به مطالب گفته شده وتعاریف نوروفیدبک وعملکردهای اجرایی ونشانه های بیش فعالی –کمبود توجه ، سؤالات زیر مطرح میگردد.

سؤالات پژوهشی:

1-آیا آموزش نوروفیدبک موجب بهبود حافظه کودکان بیش فعال – کمبود توجه میگردد؟

2-آیا آموزش نوروفیدبک موجب بهبود بیش فعالی کودکان بیش فعال – کمبود توجه میگردد؟

3- آیا آموزش نوروفیدبک موجب بهبودتوجه کودکان بیش فعال – کمبود توجه میگردد؟

4-آیا آموزش نوروفیدبک موجب بهبود رفتارهای تکانشی وپرخاشگری کودکان بیش فعال- کمبود توجه میگردد؟

5-آیا آموزش نوروفیدبک موجب بهبود عملکرد اجرایی کودکان بیش فعال – کمبود توجه میگردد؟

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

طرح و ضرورت مسئله

عمدتاً و به طور مرسوم در تئوری و تاریخ معماری به بناهای شاخص و با­عظمت توجه شده است. در این نوع برخورد تمرکز بیشتر بر روی آثار انسانهای خارق العاده و ساختمانهای نادر صورت گرفته است. اگر چه چنین بناهایی از نظر فضا، کیفیت و تاثیرگذاری دارای اهمیت هستند اما از نظر تعداد بی­اهمیت تلقی می­شوند. واقعیت این است که محیط مصنوع – که حاصل کار معماری مردمی است – عموماً در تاریخ و تئوری معماری به فراموشی سپرده می­ شود. (راپوپورت، 1388، 12) از سوی دیگر بناهای صاحب سبک را نیز باید در بستر شبکه­ های بومی و روابطی که با آن دارند مورد بررسی قرار داد. قطعاً درک این بناها بدون توجه به بستری که بنا در آن ساخته شده کامل نخواهد بود.

هر معمار حتما در مقطعی از فعالیت شغلی یا تحصیلی خود با مقوله مسکن به صورت مستقیم روبرو می­ شود و به جرات می­توان گفت تقریبا همه حوزه های معماری، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با بحث مسکن در ارتباط هستند.

با وجود مطالعات بسیار گسترده و فراوان در این زمینه و با مشخص شدن مشکلات کالبدی در بسیاری از مجتمع­های مسکونی در اوایل نیمه دوم قرن گذشته، ضرورت حمایت و مطالعات اجتماعی بیشتر و همین طور یک دستور کار طراحی کالبدی در طراحی شهری آشکار شد و

 به نظر می­رسد همواره نکات مبهمی در رابطه با طراحی مسکن و مجتمع­های مسکونی وجود دارد.

اهداف

مشکلات پروژه­ های مسکونی فراوانی در ایالات متحده، انگلستان و فرانسه، محدودیت­های معماری و شکل کالبدی را با توجه به عنوان تعیین کننده­ رفتار اجتماعی- چه خوب و چه بد- نشان دادند و به این ترتیب چنین ضرورتی در دهه­ 1930 شناخته شد، ولی به دلایلی تا دهه­ 1950 یا به فراموشی سپرده شد و یا اینکه مورد بی­توجهی قرار گرفت. با نگاهی به آنچه گذشت مشخص می­ شود که لازم است به فضای بین ساختمانها و عرصه­ عمومی و طرح­های بزرگ معماری و همچنین تسهیلات عمومی توجه بیشتری مبذول شود. ( لنگ، 1386، 239) با توجه به موارد مذکور، در این طراحی، مسکن بهینه با در نظر گرفتن یافته­ های علوم رفتاری و با توجه به مسائل اجتماعی انسان در راس کار قرار گرفت.

مشارکت خانواده در اجتماعی بزرگتر، بوجود آوردن حس امنیت، تعامل با انسانهای دیگر و گاهی جلوگیری از نفوذ برخی افراد یا گروه­های خاص، طراحی مسیرها مسکونی با اصالت دادن انسان به جای ماشین، ایجاد امکان شناسایی افراد خودی از غیر، عدم تجاوز سرزده غریبه­ها به فضاهایی که ساکنین آن را نیمه خصوصی و یا فضای جمعی ساکنین به حساب می­آورند، تشخیص درست و توجه به سلسله مراتب فضاها از عمومی تا خصوصی، تعیین مرتبه هر یک از فضاها (از خصوصی تا عمومی ) از طریق مشخص نمودن واضح آن که توسط ساکنین و غریبه­ها قابل تشخیص باشد، توجه به فضای باز مورد نیاز اطفال نوپا، طراحی محیط­های دسترسی به گونه­ ای که تحت اشراف پنجره­های واحدهای مسکونی باشد و در انتها افزایش احساس مالکیت و مسئولیت ساکنان نسبت به محیط­شان اهداف اصلی این طرح می­باشد.

سوالات تحقیق

شاید بتوان گفت طراحی پاسخ عملی به مجموعه ­ای از سوالات و نیازهاست. در واقع طراح پس از بررسی عنوان صورت مسئله و قبل از شروع به طراحی میبایست سوالات عمده­ای را که با آنها روبروست پیدا کند و به شکل مناسبی به آنها پاسخ دهد. بنظر میرسد در طراحی مجتمع مسکونی با توجه به علوم رفتاری سوالات کلیدی موارد زیر باشند:

عوامل محیطی موثر و متاثر از طراحی خانه چه چیزهایی هستند؟

چگونه می­توان تاثیر عوامل محیطی- اجتماعی مثبت را با توجه به رویکرد خانه مطلوب تقویت کرد و از اثرات نامطلوب پرهیز کرد؟

تاثیرات مثبت اجتماعی یک خانه بر محیط اطرافش چیست و چگونه میتوان فضای عمومی امن و مطلوبی در اطراف یک خانه بوجود آورد؟

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

در نوشته برخی از سیاحان این ناحیه، به عنوان یک معدن طلا اشاره شده است و بعضی كارشناسان آثار كارهای قدیمی (كارهای شدادی) را عنوان نموده ­اند ولی آنچه مسلم است از معدن زرشوران در چند دهه اخیر منحصراً برای استخراج زرنیخ استفاده شده است. [1]
كانی سازی طلا در كانسار زرشوران به دو صورت، زون كانی سازی اصلی با عیار 5 تا 10 گرم در تن طلا و دیگری زون­های برشی كربن­دار سیاه رنگ پر عیار در امتداد شكستگی­های پرشیب تظاهر دارد. میزان طلا در زون های پر عیار به 18 تا 20 گرم در تن نیز می­رسد ولی از ذخیره قابل توجهی برخوردار نیست و در حقیقت ذخیره اصلی همان زون كانی سازی با عیار 7 تا 8 گرم در تن طلاست كه محدوده ای به گسترش 800 در 250 متر تا عمق شیبدار 250 متر در بخش فوقانی واحدمرمر- دولومیتی تمركز دارد. [3]
با وجود کارهای تحقیقات زیادی که در مورد کانی زایی طلا بر روی کانسار زرشوران انجام گردیده است و که در ادامه به پاره­ایی از آن­ها

 اشاره خواهد شد. بر روی شیست­های سبز این ناحیه تا به حال مطالعات دقیق و منسجمی برای کانی­زایی طلا انجام نپذیرفته است. در ادامه برآنیم با بهره گرفتن از مطالعات زمین شناسی اقتصادی و لیتوژئوشیمیایی بر روی شیست­های سبز این ناحیه، آن­ها را به لحاظ کانه­زایی طلا و عناصر همراه آن مورد مطالعه قرار دهیم.

1-2- موقعیت جغرافیایی و راه‌های دسترسی به محدوده زرشوران

معدن زرشوران در فاصله 8 كیلو­متری شمال دهكده­ای به همین نام قرار گرفته است و جزء استان آذربایجان غربی محسوب می­گردد. فاصله معدن از شهرستان­های تكاب و زنجان به ترتیب 42 و 278 كیلومتر می باشد. رسیدن به معدن زرشوران پس از طی 31 کیلومتر درجاده آسفالته تکاب- تخت سلیمان و 18 کیلومتر در جاده خاکی از طریق آبادی­های شیرمرد، احمدآباد، آلچالوز، زره شوران میسر می­باشد. پس از عبور از آبادی زرشوران درمحل تلاقی رودخانه­های زره شوران و بخیربولاغی راه خاکی دوشاخه می­ شود، راهی که به سمت چپ (شمال) منشعب می­ شود و به آبادی آق اطاق و راهی که به سمت شرق منشعب می­ شود به معدن زرنیخ زره­شوران می­رسد. راه قدیمی معدن زرنیخ از زرشوران تا معدن که از کوهستان عبور کند و در حال حاضر متروکه می­باشد و بجز راه خاکی جدیدی که به سمت دره­مال و دره­سی جهت اکتشافات معدنی احداث شده است راه دیگری در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد. [1]
در شکل 1-1 موقعیت جغرافیایی و راه­های دسترسی به معدن زرشوران آمده است.
 
شکل 1-1- موقعیت جغرافیایی و راه­های دسترسی به معدن زرشوران [20]
 
چهارگوش محدوده معدن طلای زرشوران، در مستطیلی به مختصات جدول 1-1 محصور می‌شود که نسبت به شمال جغرافیایی حدود 45 درجه چرخش دارد ( در سیستم مختصات WGS84 و زون UTM 38). [2]
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

گیاهان دارویی به دلیل ماهیت طبیعی، با بدن سازگاری بهتری دارند، معمولا فاقد عوارض ناخواسته داروهای شیمیایی می باشند و در موارد مصرف طولانی یا بیماریهای مزمن به عنوان بهترین گزینه محسوب می شوند. در سالهای اخیر گرایش به استفاده از این گیاهان و تركیبات حاصل از آنها، برای تولید دارو در اكثر كشورها رو به افزایش است و كشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. ایران با دارا بودن شرایط مختلف آب و هوایی و برخورداری از منابع عظیم گیاهان داروئی بومی و غیر بومی می‌تواند در این زمینه پیشرو باشد و از پتانسیل‌های موجود این گیاهان بهره ببرد.

یک گروه از این گیاهان، خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می باشند كه با داشتن 200 جنس و 400 گونه در غالب نواحی و مخصوصا مناطق مدیترانه‌ای پراكنده می باشند (زرگری، 1347). در بسیاری از گونه‌های این خانواده بزرگ، اسانس‌ها و تركیبات آروماتیكی شناسایی شده كه در صنعت عطر، دارو، مواد آرایشی، مواد غذایی و ….. استفاده دارند (Skaria et al., 2007).

یكی از جنس های متعلق به خانواده نعناعیان Rosmarinus L. است كه گونه مدیترانه‌ای آن(Rosmarinus officinalis L.) به رزماری معروف است. رزماری گیاهی درختچه ای، پایا، بسیار معطر،‌ دارای ساقه‌های چوبی با ارتفاع 50 سانتی متر تا 1 متر، برگهای متقابل، بدون دمبرگ (مظفریان،‌ 1383)، با كناره به داخل برگشته، باریک و دراز به طول 2 تا 5/2 سانتیمتر، نوك تیز و نسبتا خشن می باشد. سطح فوقانی پهنك برگ به رنگ سبز، ولی سطح پایینی آن بر اثر پوشیده بودن از كرك، به رنگ سفید است. گل آن كه در بهار در كنار برگها ظاهر می شود، رنگ آبی روشن دارد و پیوسته گلبرگ می باشد (زرگری، 1347). گلها كامل، تقریبا بدون دمگل و در خوشه های كوتاه محوری قرار دارند. كاسه گل استكانی، دو لبه؛ لب بالایی با 3 دندانه كوچك؛ لب پایینی دو دندانه ای می باشد. جام گل با لب بالایی چالدار یا دو لوبه و لب پایینی سه لوبه، با لب میانی بزرگ، تو گود، سرازیر (به پایین برگشته) دیده می شود (مظفریان، 1383). درون جام گل منحصرا دو پرچم جای دارد (زرگری،‌ 1347). خامه بنیانی نیست. میوه چهار فندقه‌ای و به رنگ قهوه‌ای است. فندقه‌چه‌ها صاف، كروی-تخم مرغی و با قاعده مورب می‌باشند (مظفریان، 1383).

رزماری در بین باغداران بنام رومارن متداول شده است. نام آن را در كتب قدیم فارسی اكلیل الجبل Aklil-ol-jabal ذكر كرده اند (ثابتی، 1355). نام علمی Rosmarinus از لاتین قدیم مشتق شده به معنای “dew of the sea”. “dew” یا “dew-like” به معنای گلهای آبی كمرنگ و شبنم مانند و “marinus” به معنای دریا كه از رشد این گیاه در نزدیک دریا اقتباس شده است (ثابتی، 1355 ؛(Skaria et al.,2007.

رزماری از قدیم الایام مورد شناسایی مردم بوده و در مراسم تشریفاتی، جشن های عمومی و خانوادگی به عنوان سمبل عشق و علاقمندی و یا در مراسم عروسی و عزا به كار می‌رفته است.

در قرن شانزدهم میلادی Prospet Apline شاخه های گیاه رزماری را در قبور مصریان پیدا نمود. برای اولین بار Arehigens به طریق جوشاندن نوعی روغن از رزماری بدست آورد؛ ولی استخراج اسانس آن به صورت محلول الكلی قرن ها بعد یعنی در سال 1330 میلادی توسط A.devill-neuve صورت گرفت. در قرن شانزدهم میلادی، تقطیر گل رزماری بوسیله الكل آغاز گردید و چون بیماری روماتیسم و نقرس ایزابل، ملكه هنگری (مجارستان) 72 ساله با اسانس مذكور معالجه شد این اسانس به داروی جوانی یا اسانس ملكه هنگری شهرت یافت. در سال 1685، دانشمندی بنام Kunkel از اسانس رزماری نوعی كامفر بدست آورد كه بعدها اثر این اسانس توسط Lesieur بر روی سلسله اعصاب بررسی گردید. دانشمندان دیگر نیز نظیر Parturier و Rousselle در سال 1929 تاثیر این اسانس را بر روی كبد مطالعه نمودند و نتیجه این گونه بررسی های علمی باعث شهرت گیاه رزماری در قرن بیستم میلادی شد (زرگری، 1347).

رزماری بومی نواحی مدیترانه است و در اسپانیا، پرتقال،‌ مراكش، الجزایر، تونس، یوگسلاوی، فرانسه، ایتالیا، شمال افریقا و هند رشد میكند. امروزه رزماری بدلیل مصارف دارویی، داشتن برگهای سبز دائمی، زیبایی خاص و بوی مطبوع، در غالب نواحی از جمله ایران پرورش می یابد (زرگری، 1347).

رزماری به عنوان یک گیاه آشپزخانه‌ای و یک ادویه مشهور در بسیاری از كشورهای غربی استفاده می شود، اما مصرف آن در كشورهای مدیترانه‌ای به خصوص ایتالیا و فرانسه عمومی‌تر است. اسانس یا پودر برگهای رزماری به تنهایی یا تركیب با گیاهان دیگر به عنوان چاشنی گوشت، سس ها، ادویه ها و محصولات دیگر غذایی كاربرد دارد (Skaria et al., 2007).

گلهای آن نوش فراوان با بوی قوی و مطبوع فراهم می كنند؛ به طوریكه عسل حاصله از آنها بوی معطر مخصوص دارد و به خوبی شناخته می

 شود (زرگری، 1347).

گیاه رزماری دارای خواص بادشكن، ضد گرفتگی عضلانی، آرامبخش، مدر و ضد میكروب می‌باشد. به طور سنتی جهت درمان سوء هاضمه‌های عصبی، میگرن، سردرد و فشار خون بالا مصرف می شود (آخوندزاده، 1379). این گیاه ضد تشنج و صفرا بر و مقوی معده بوده و نیرو دهنده بسیار قوی است. مصرف رزماری موجب سهولت ترشح و دفع صفرا می شود؛ بنابر این از آن در بیماریهای یرقان و نارسایی اعمال كبدی استفاده به عمل می آورند. مصرف رزماری در موارد ضعف عمومی ، خستگی مفرط و بی حالی بیمار در دوره نقاهت مفید تشخیص داده شده است. حمام جوشانده آن در روماتیسم مفصلی و به صورت غرغره در رفع ورم مزمن لوزتین مفید واقع می شود (زرگری، 1347).

عصاره روغنی سر شاخه های گلدار و برگهای آن علاوه بر محصولات غذایی، در صنعت عطریات و مواد بهداشتی از قبیل صابونها، كرم ها و شامپوها استفاده گسترده ای دارد. بوی عطر رزماری در تحریک حافظه موثر است و این موضوع باعث شده كه به عنوان یک گیاه گلدانی برای روی میزكار در نظر گرفته شود. چوب آن برای ساخت عود و دیگر وسایل موسیقی استفاده می شود (Skaria et al., 2007).

اسانس رزماری به علت دارا بودن خاصیت ضد میكروبی و آنتی اكسیدانی وسیع به عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است. اسانس رزماری همچنین دارای خواص آنتی موتاژنیک بوده و عدم سمیت آن در مدل های حیوانات آزمایشگاهی به اثبات رسیده است (جعفرزاده خالدی و همكاران، 1389).

به طور كلی تركیباتی كه گیاهان تولید می كنند در دو گروه عمده قرار می گیرند:

• تركیبات اولیه شامل اسیدهای آمینه، قندها، اسیدهای چرب و… .

• تركیبات آلی ثانویه كه نقش بیولوژیكی مستقیمی در گیاهان ندارند و شامل سه گروه آلكالوئیدها، تركیبات فنلی و ترپن‌ها می‌باشند (Taiz and Zeiger, 2006). آلكالوئیدها یک گروه بزرگ از متابولیتهای ثانویه نیتروژنی و هتروسیكلیک هستند كه تقریبا در 20% از گونه‌های گیاهان آوندی مشاهده می‌شوند. آلكالوئیدها معمولا دارای اثر فارماكولوژیكی بر جانوران مهره‌دار می‌باشند (Hartmann, 1991). تركیبات فنلی دارای یک گروه فنل (یک عامل هیدروكسیل بر روی حلقه آروماتیك) بوده و از اسید آمینه فنیل‌آلانین مشتق می‌شوند. تاثیرات آللوپاتی تركیبات فنلی گیاهان زیادی بر روی گیاهان مجاور به اثبات رسیده است (Rice, 1987). ترپن ها در گیاهان عالی به فراوانی یافت می شوند و بوی معطر بسیاری از گیاهان به علت این تركیبات می باشد. ترپن ها بر اساس تعداد واحد پنج كربنی خویش بنام ایزوپرن به گروه های دیگری مانند مونوترپن، دی ترین، سزكویی‌ترپن و … تقسیم می‌شوند (Goodwin, 1998). همچنین نقش آللوپاتیک اسانس ها را اغلب به مونوترپن‌ها و سزكویی‌ترپن‌ها نسبت می دهند. اسانس ها با فرمول های مختلفی مثل پماد، كپسول و مایع وجود داشته و به صورت خوراكی پوستی و استنشاقی استفاده می شوند. (Goodwin, 1998; Taiz and Zeiger, 2006).

اسانس‌های گیاهی كه به عنوان GRAS (Generally Recognized As Safe) شناخته می شوند، تركیبات روغنی و معطر هستند و به طور گسترده ای در صنایع غذایی استفاده شده و به عنوان تركیب طعم دهنده در انواع غذاها، نوشابه‌ها و محصولات قنادی استفاده می شوند. آنها همچنین دارای خاصیت ضد میكروبی بر علیه طیف وسیعی از میكرو ارگانیسم ها می باشند. (جعفرزاده خالدی و همكاران، 1389). نقش مهم آنها درحفظ سلامت جامعه، همیشه توجه دانشمندانی را كه در جستجوی منابع جدید و كم خطر دارویی بر علیه میكروبهای شایع، مقاوم به آنتی‌بیوتیكها و فاسد كننده مواد غذایی هستند به خود جلب كرده است. برخی از این میكروبها عبارتند از:

جنس استافیلو‌كوكوس، متعلق به خانواده میكروكوكاسه (Micrococcaceae)، می باشد كه مهمترین گونه این جنس استافیلوكوكوس اورئوس (Staphylococcus aureus) است. استافیلوكوكوس اورئوس عامل اصلی مسمومیت غذایی استافیلوكوكی و عفونت های خارج روده‌ای مانند زخم، دمل، ذات الریه، مننژیت، سندرم شوك توكسیک و . . . می باشد. انتروتوكسین تولید شده توسط این باكتری به حرارت مقاوم می باشد. مسمومیت حاصل از استافیلوكوكوس اورئوس یكی از شایع ترین مسمومیت های غذایی بوده و در اغلب كشورها از نظر وقوع در فهرست مسمومیتهای درجه اول قرار دارد (جعفرزاده خالدی و همكاران، 1389).

سودوموناس ائروژینوزا Pseudomonas aeruginosa)) مهمترین پاتوژن انسانی در خانواده سودوموناسها (Pseudomonadaceae) بوده كه حالت تهاجمی داشته و عفونت را در بیمارانی با دفاع غیر طبیعی ایجاد می کند. سودوموناس ائروژینوزا پاتوژن عمده بیمارستانی می‌باشد و می‌تواند سبب اوتیت گوش خارجی، عفونت چشم، استئومیلیت، اندوكاردیت و عفونت راه تنفسی شود. این باكتری باسیل گرم منفی، متحرك با یک یا چند تاژك قطبی و هوازی اجباری می باشد كه به چندین داروی ضدمیكروبی مقاوم است. بنابراین به هنگام از بین رفتن فلور طبیعی بدن بر اثر تجویز آنتی بیوتیک ها، رشد كرده، غلبه یافته و مشكلاتی را در درمان فراهم می كند. عوارض نامطلوب برخی از آنتی بیوتیكها و پیدایش مقاومت در باكتریها بر اثر استفاده از آنتی بیوتیكهای رایج، توجه محققان را به استفاده از فرآورده های طبیعی جلب كرده است (مولانا و شاهنده، 1382).

خانواده انتروباكتریاسه (Enterobacteriaceae)، گروه بزرگی از باسیل های گرم منفی و بدون اسپور هستند كه درحالت طبیعی در روده انسان و حیوان زندگی می كنند. در این خانواده چندین جنس از جمله اشریشیا قراردارد. برخی از این باكتریها از جمله اشریشیا كولای (Escherichia coli) ساكن روده بوده و بخشی از فلور طبیعی روده هستند كه گاهی هم ایجاد بیماری می كنند. ساختمان آنتی ژنی این خانواده از باكتریها بسیار پیچیده بوده و انواع مختلفی از توكسین‌ها و عوامل بیماری زای دیگر تولید می كنند. Escherichia coli كلنی‌هایی گرد، محدب و صاف با لبه های مشخص ایجاد می كند. E.coli را می توان به سرعت با همولیز محیط آگار خوندار شناسایی كرد. گروه انتروباكتریاسه هنگامی ایجاد بیماری می‌كنند كه به بافتهای خارج از مجاری گوارشی به ویژه مجاری ادراری، صفراوی، ریه، صفاق و منن‍ژها راه یابند. E. coli شایع ترین عامل عفونت مجاری ادرار به خصوص در زنان می‌باشد. همچنین نژادهای خاصی از این باكتری عامل عمده‌ی اسهال در نوزادان در كشورهای در حال توسعه می باشند (نویدی‌نیا، 1381؛ دارا، 1375).

استفاده از تركیبات نگهدارنده سنتزی منجر به بروز مشكلات زیستی از جمله سرطان و اختلالات هورمونی و …. در بدن خواهد شد. همچنین با توجه به اینكه استفاده مداوم از این تركیبات موجب مقاومت برخی ریززنده ها به این تركیبات می شود، ضرورت توسعه نگهدارنده های جدید طبیعی با كارایی بیشتر و همچنین سازگار با محیط زیست وجود دارد (جعفرزاده خالدی و همكاران، 1389).

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

مجازات حبس ابد به‌ منزله‌ یک مجازات اصلی، از نیمه دوم قرن هجدهم به عنوان یک واقعیت گریزناپذیر در نظام‌های کیفری بسیاری از کشورها وجود دارد. مجازات و كیفر از قدیمی‌ترین نهادهای بشری است كه نه تنها هـدف آن سرزنش و نكوهش رفتاری ناشایست است، بلكه تأكیدی است بر نظم و ارزشهای جامعه كه باید رعایت شوند. ویژگی‌ بارز این نهاد، ناخوشایند بودن آن برای كسی است كه مجازات می‌شود. این ویژگی فلاسفه را برانگیخت تا توجیهاتی برای آن ارائه كنند. دربارة فلسفة مجازات دو رویكرد آینده‌ نگر یا غایت‌گرا‌ (و به‌ عبارتی پیامدگرا) و گذشته‌ نگر یا واپس‌گرا مطرح می‌شود. در رویكرد نخست، مجازات به دلیل تأمین هدفی آتی و نتایج سودمند آن توجیه می‌شود، در حالی كه رویكرد دوم به خطایی كه مجرم‌ مرتكب‌ شده است، توجه دارد(كانتینگهام 1384، 147-148).
هر یک از این دو رویكرد مظاهری متفاوت دارند. معروف‌ترین مظهر رویكرد گذشته‌نگر نظریة تلافی‌جویانه است كه ایدة اصلی آن‌ تاوان‌ جرم می‌باشد. از جمله مظاهر رویكرد آینده‌نگر نیز نظریة تقلیل جرایم، بازپروری، اصلاح و درمان مجرم است. البته در مقابل این نظریات كه به مجرم توجه دارند، نظریاتی نیز هست‌ كه‌ مجازات‌ را با توجه به قربانی‌ جرم‌ توجیه‌ می‌كند؛ مانند نظریات «ارضای خاطر» و «جبران خسارت». در حالی كه عده‌ای معتقدند مجرمان باید‌ از‌ جامعه دور نگه‌داشته شوند و كیفر حبس ابد كیفری مناسب می کند‌، بسیاری بر این باورند كه حبس ابـد نوعی مرگ تدریجی و مغایر با موازین حقوق بشری است.  در ایران، با وجود کوشش‌ها و هزینه‌ها در‌ جهت‌ روش‌های اجرائی بهتر و صحیح‌تر مـجازات حبس، در دست‌یابی به اهداف پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات، ناموفق بوده است‌(حاجی تبار: 1387، 68).
به همین دلیل، در سال‌های اخیر تحت‌ تأثیر‌ توصیه‌های سازمان ملل متحد و تجربه موفق‌ کشورهای‌ دیگر‌ و نیز به دلیل ناکارآمدی برنامه‌های اصلاح‌ و درمان در ایران‌ و به ویژه نگرش رئیس قوه قضائیه به مسأله زندان در‌ فقه، تلاش‌هایی‌ به منظور تحدید موارد استفاده‌ از‌ مجازات حبس‌ و متنوع‌ کردن مجازات‌ها در چهارچوب سیاست حبس‌زدایی‌ صورت‌ گـرفته است. بدین‌ ترتیب‌ جهت حرکت چه در ایران‌ و چه در کشورهای دیگر، به سمت  محدود کردن حبس است نه حذف کامل آن از‌ نظام‌ عدالت کیفری، زیرا در برخی موارد،اعمال مجازات حبس امری گریزناپذیر به نظر می‌رسد.

1-1-2-بیان مسئله

هر جامعه دارای هنجارهایی است و هر انحرافی كه هنجارهای جامعه را در معرض خطر تغییر و تبدیل قرار دهد، با واكنش اعضای آن جامعه مواجه خواهد شد. هنگامی كه انحراف، عنوان جرم پیدا می‌كند، حاكمیت عمومی مكلف است با توسل به شیوه‌های مناسب، ضمن پیشگیری از تكرار جرم در آینده، قبح فعل مرتكب و لزوم احترام به مقررات و نظامات اجتماعی را به وی و سایر افراد جامعه متذكر شود. هشدار مقامات به حفظ نظم عمومی و واكنش در مقابل جرم، به شیوه‌های مختلفی انجام می‌پذیرد. حبس به عنوان یكی از واكنش‌ها، از قدیم‌الایام مورد توجه زمامداران بوده است(زمانی، 1391، 20).
مجازاتها یکی از متداول ترین ابزارها و نموده ای واکنش اجتماعی در قبال ارتکاب فعل مجرمانه بزهکار هستند. در حقوق جزای کلاسیک مجازاتها توسط قانونگذاران جهت تأمین اهداف نظام عدالت کیفری انتخاب می شوند. همچنین قضات نیز با تعیین مجازاتها به دنبال محقق کردن اهداف آنها هستند. باید به این نکته توجه کرد که اهداف مجازاتها در راستای اهداف نظام عدالت کیفری است. وجود تنوع در مجازاتها یکی از پیش نیازهای تحقق این اهداف است. قاضی اگر در تعیین نوع و میزان کیفر از محدودة انتخاب متنوع و قابل قبولی برخوردار باشد، قطعاً می تواند تحقق اهداف گوناگون مجازاتها را با دقت بیشتری مد نظر قرار دهد. در سالهای اخیر در نظام حقوقی انگلستان و ولز به دلیل تغییرات اساسی که در قوانین مهم کیفری ایجاد شده، مجازاتهای متنوعی جهت بهبود در کارکرد مجازاتها ایجاد شده است(همتیار، 1390، 44).
حبس ابد یا حبس دائم نوعی از مجازات حبس است که در آن محکوم باید تا پایان عمر خود در زندان به‌ سر برد. این کیفر معمولاً برای بزرگترین بزه‌ها مانند قتل عمد، موارد شدید قاچاق انسان یا قاچاق مواد مخدر و دزدیهای بزرگی که با آدم‌کشی یا آسیب‌های جسمانی شدید همراه است، در نظر گرفته می‌شود. در بیشتر کشورهایی که مجازات اعدام لغو شده است، حبس ابد شدیدترین مجازات است. سیر تاریخی قوانین جزایی نشان می دهد که، مجازات ها در قوانین کیفری ایران طبقه بندی واحدی وجود ندارد(حاجی تبار: 1387، 69).
طبق ماده 14 قانون مجازات اسلامی مجازات‌ها عبارتند از:

1. حدود

1. قصاص

1. دیات

1. تعزیرات

در بررسی به عمل آمده از مجازاتهای قانون تعزیرات چند نتیجة آماری قابل توجه است. برای حدود200جرمی كه در این قانون پیش بینی شده است. 90 مورد مجازات مختلف به كار رفته است كه از این تعداد نیز بیش از نیمی از موارد (54مورد) تنها در یک ماده مورد استفاده قرار گرفته است؛ یعنی در هیچ ماده دیگری مجازات مشابه با آن وجود ندارد. 15 مورد دیگر از این مجازاتها تنها در دو ماده به كار رفته و 7 مورد نیز در سه ماده استفاده شده است؛ بنابراین تعداد كمی از این طیف وسیع مجازاتها برای بیش از سه ماده به كار رفته است(رحمدل:1389، 15-16).
اولین حدسی كه از این آمار حاصل می شود این است كه چنین قانونگذاری در تعیین شدت جرایم، ابزار و محكی دقیق در اختیار داشته كه توانسته مجازاتهایی با این همه تنوع (نه در نوع بلکه در میزان کیفر) ایجاد كند؛ اما با كمی دقت روشن می شود كه چنین تصوری صحیح نیست. این تنوع مجازاتی معلول عوامل دیگری است كه مهمترین آن استفاده از مقادیر بسیار متفاوت یک نوع مجازات و همچنین عدم استفاده از معادل های مشابه است که عمده موارد نیز مربوط به مجازات شلاق است. برای مورد اول به مقادیر مجازات حبس در این قانون (36 گونه) بنگریم که به شرح زیر است:
یک تا 5 ،3و 10سال
دو تا 5و 10سال
سه تا 10 ،7 ،6 ،5و 15سال
پنج تا 15و 20سال
یکماه تا 5 ،3و 6ماه
یکماه تا یک سال
دو ماه تا 2 ،1و 3سال
سه ماه تا شش ماه
سه ماه تا 5 ،3 ،2 ،1و 10سال
سه ماه و یک روز تا 5و 6ماه
سه ماه و یک روز تا 1و 2سال
و….. و اما مورد دوم یعنی عدم استفاده از معادلهای مشابه؛ به نظر می رسد قانونگذار نتوانسته تعیین كند كه معادل مجازات شلاق تا 74ضربه چه مقدار حبس یا چه مقدار جزای نقدی است، به طور مثال در ماده 540 معادل این مقدار شلاق، دویست هزار تا دو میلیون ریال جزای نقدی آمده، اما در ماده 508معادل همین مقدار شلاق، پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی پیش بینی شده است. در مورد حبس نیز وضع برهمین منوال است؛ در قانون تعزیرات معادل شلاق تا 74ضربه، 5 نوع حبس مختلف وجود دارد. به نظر می رسد از دیگر ایراداتی که می تواند مدعای ما را تأیید کند، فاصله و اختلاف فاحشی است که بین حداقل و حداکثرهای مجازات حبس دیده شده است که در بیشترین حد به 40برابر می رسد؛ برای نمونه در موارد 652و 688مجازات 3ماه تا 10سال حبس آمده است؛ درجه شدت یک جرم اگر نه به طور دقیق، لااقل به طور نسبی قابل تعیین است و نمی توان مصادیق مختلف یک جرم را با این همه اختلاف در شدت تصور كرد. اینها همه حكایت از آن دارد كه تنوع مجازاتهای قانون تعزیرات، منبعث از خلاقیت مقنن در تعیین مجازاتهایی دقیق و براساس شدت تك تك جرایم نبوده است. مورد دیگری که می توان ذکر کرد بررسی تناسب مقایسه ای شدت جرایم با شدت مجازاتهای قانون تعزیرات است. اصولاً مجازاتهای شدیدتر باید برای جرایم شدیدتر و مجازاتهای برابر باید برای جرایم با شدت برابر تعیین شده باشد. با این وصف در بررسی انجام شده مشخص شده كه قانونگذار این تناسب را رعایت نکرده است(رحمدل: 1389، 16).
ظاهراً در قانون تعزیرات شدیدترین میزان مجازات حبس( 5تا 20سال) در دو ماده ( 651و526) استفاده شده است. یکی از نوآوری های قانون جدید مجازات اسلامی، تبدیل کیفر حبس ابد به حبس تعزیری درجه یک همه حبس‌هایی که حداکثر مدت آنها بیش از 25 سال است به حبس تعزیری موقت درجه یک (زیر 30 سال) تبدیل می‌شود. بنابراین در قوانین فعلی هر کجا که حبس ابد داریم، به حبس درجه یک که مدت آن زیر 30 سال است تبدیل می‌شود(همتیار:1390، 56).
اما مجازاتها در انگلستان مانند دیگر نظامهای حقوقی از جنبه های گوناگون تقسیم بندی می شوند. به طور كلّی در انگلستان مجازاتها از حیث ماهّیت در سه دسته طبقه بندی می شوند:

1. محرومیت از بعضی حقوق؛

1. محدودیت در انجام بعضی امور؛

1. الزام به انجام برخی اعمال.

تمامی جرایم در نظام حقوقی انگلستان دارای یک حد بالایی از مجازات هستند که در قانون معین می‌شود و معدودی از جرایم نیز که از حساسّیت خاصی در نظر قانونگذار برخوردار هستند، یک حداقل قانونی کیفر برایشان تعیین شده است که به شرح زیر است:
1.برای قتل عمد حتماً حبس ابد تعیین می‌شود؛

2. جرایم جنسی یا خشونت آمیز درجه؛

2. حبس ابد اتوماتیک(مهرداد، 1386، 45).

مجازات حبس ابد که شدیدترین مجازات در نظام کیفری انگلستان محسوب می‌شود در خصوص جرایمی مثل قتل عمد، قتل غیر عمد،

 تجاوز به عنف، ایراد عمدی صدمات شدید جسمی، سرقت مقرون به آزار و اذیت اعمال می شود. این مجازات بر دو گونه است: حبس ابد اجباری، و حبس ابد اختیاری. حبس ابد اجباری مواردی را شامل می‌شود که قانون به طور معین مجازات را حبس ابد قرار داده است؛ مثل قتل عمد و حبس ابد اختیاری به اراده و اختیار قاضی رسیدگی کننده گذاشته شد(همتیار:1390، 57).

مجازات ها یکی از متداول ترین ابزارها و نمودهایِ واکنش اجتماعی در قبال ارتکاب فعل مجرمانه بزهکار هستند. در حقوق جزای کلاسیک مجازات ها توسط قانونگذاران جهت تأمین اهداف نظام عدالت کیفری انتخاب می شوند. همچنین قضات نیز با تعیین  مجازاتها به دنبال محقق کردن اهداف آنها هستند. باید به این نکته توجه کرد که اهداف مجازاتها در راستای اهداف نظام عدالت کیفری است. وجود تنوع در مجازاتها یکی از پیش نیازهای تحقق این اهداف است. قاضی اگر در تعیین نوع و میزان کیفر از محدودة انتخاب متنوع و قابل قبولی برخوردار باشد، قطعاً می‌تواند تحقق اهداف گوناگون مجازاتها را با دقت بیشتری مدنظر قرار دهد. در سالهای اخیر در نظام حقوقی انگلستان و ولز به دلیل تغییرات اساسی ای که در قوانین مهم کیفری شان ایجاد شده، مجازاتهای متنوّعی جهت بهبود در کارکرد مجازات ها ایجاد شده است(اردبیلی:1393، ج3، 36).
ضرورت و اهمیت این موضوع صرفاً به دلیل تغییرات عمده ای که در نظام حقوقی ایران رخ داده می باشد و مضافاً اینکه در موضوعات تطبیقی شاید ابهام و مسئله چندانی در موضوع رخ نداده و صرفاً جهت مقایسه دو یا چند نظام حقوقی دنیا صورت می گیرد که به طور کلی می توان گفت با انجام این کار به طور دقیق این دو نظام حقوق را می توان شناخت و تنها مزیتی که این پژوهش داشته اشرفیت به نظام حقوقی کشور های مورد نظر می باشد. لذا محقق در این پژوهش در نظر داشته تا با بررسی جایگاه حبس ابد در تقسیم بندی مجازات‌ها در حقوق کیفری ایران و تطبیق آن با حقوق انگلستان موضوع را مورد واکاوی و ارزیابی قرار دهد.

1-1-3-پیشینه

در خصوص موضوع فوق با این عنوان در سایت های حقوقی معتبر مانند سایت Iran doc، سیکا سایت(SID)، سایت نورمگز، سایت جاد دانشگاهی و کتابخانه ملی جستجویی گسترده‌ای انجام شده که در خصوص موضوع فوق با این عنوان هیچ گونه تحقیقی تاکنون ثبت نگردیده است ولی در خصوص موضوعات مشابه با این عنوان چندین تحقیقات صورت گرفته که به مختصر برخی از این موارد را بیان خواهیم کرد:

1. در سال 1390 مقاله با عنوان بررسی تطبیقی مجازاتها در نظام حقوقی ایران و انگلستان توسط عبدالحمید همتیار نگارش یافته است. وی در این مقاله به طبقه بندی مجازات ها در دو نظام حقوقی ایران و انگلستان و تطبیق آنها پرداخته است.

1. مقاله در سال 1391 با عنوان چالشهای حکم کیفر حبس ابد از منظر حقوق بین الملل کیفری توسط قاسم زمانی اراده گردید. وی در این مقاله به بررسی اصول حقوق کیفری و تاثیر انها در حبس ابد پرداخت.

1. مقاله ای با عنوان جایگاه جایگزین های حبس در نظام عدالت كیفری ایران توسط حسن حاجی تبار نگارش یافت. وی در این مقاله ابتدا به بررسی مجازات حبس پرداخت سپس به جایگزین های این مجازات پرداخت.

1. مقاله با عنوان حقوق جزائی: حبس توسط ملک اسماعیلی در پایگاه تخصصی نور اراده گردید. در این مقاله ابتدا به تعریف مجازات حبس پرداخته شد و بعد از آن انواع حبس در حقوق ایران را مطرح نمود.

1. پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان بررسی ملاک حبس در فقه امامیه و حقوق ایران در سال 1390 توسط ناهید مطبوع نگارش یافته که به شرح ذیل است: جرم و جنایت از ابتدای خلقت و در تمامی اعصار وجود داشته است، از همین‌رو بشر در صدد مجازات به فرد مجرم و گرفتن انتقام از جانی برآمد. با توجه به سیر تکاملی بشر و گسترش جوامع، اشکال مقابله با جرم و شیوه‌های سزادهی نیز بتدریج تکامل یافت. حبس یا زندان نیز یکی از شیوه‌های برخورد با مجرم و استیفای حقوق فرد و جامعه است که می‌توان گفت در میان تمام ادیان و تمام فرهنگ‌ها، جایگاه خود را داشته است. این نوع مجازات در دین مبین اسلام و فقه آن، مشروعیت داشته و در موارد محدودی به‌کار برده می‌شود. مجازات حبس نیز از ابتدا تا کنون تغییراتی را به خود دیده است و با توجه به روند تغییرات جوامع، جای خود را در میان سایر مجازات‌ها تا جائی باز کرد که امروزه به یکی از شیوه‌های مجازاتی شایع تبدیل شده است و قوانین کشور ما نیز که بر اساس دستورات اسلام و بر پایه فقه اسلامی پی ریزی شده از این قاعده مستثنی نیست. فراوانی کاربرد این مجازات و آثار زیانبار آن، چنان نمودی در جوامع پیدا کرده که حقوقدانان معاصر بر خلاف دو سده‌ی پیش، در صدد راهی برای حذف این مجازات از چرخه‌ی مجازات‌ها شده‌اند. در این تحقیق سعی شده است با توجه به مبانی فقهی امامیه و بررسی موارد حبس در فقه و حقوق ایران، و نظریه‌های جرم شناسی در قلمرو کیفر سالب آزادی، ملاک حبس و نظریه‌های راهبردی در زمینه حبس زدایی، با تکیه بر مبانی فقهی و حقوقی اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در جهت اصلاح قوانین، پیشنهاداتی مطرح شده است.

1. پایان نامه ای با عنوان مطالعه تطبیقی سیاست جنایی ایران، انگلستان و ولز در قبال قاچاق مواد مخدر در سال 1382 توسط منصور رحمدل نگارش یافته است. سیاست جنایی ایران برخلاف سیاست جنایی انگلستان در قبال قاچاق مواد مخدر سیاستی خیلی شدید و عمدتا سرکوبگرانه است. آثار و نشانه های این سیاست جنایی سرکوبگرانه را می توان در تعیین مجازات اعدام برای بسیاری از جرایم مواد مخدر ، تعیین حبس ابد و حبسهای طویل المدت ، مجازات بدنی شلاق و جزای نقدی در مقیاس وسیع تر مشاهده نمود.از جهت آئین دادرسی کیفری نیز حقوق ایران در قبال جرائم قاچاق مواد مخدر یک سیاست جنایی افتراقی (متفاوت از سیاست جنایی اتخاذ شده در مورد سایر جرائم) است. آثار و نشانه های این نوع سیاست را می توان در لزوم رسیدگی به این جرائم در دادگاه انقلاب ، عدم پذیرش حق تجدیدنظر خواهی برای متهم و الزامی بودن صدور قرار بازداشت موقت در مورد بسیاری از جرائم مواد مخدر مشاهده نمود.در حالی که در حقوق انگلستان تنها در موارد استثنائی مجازات حبس ابد اعمال می شود و مجازات بدنی نیز در حقوق مواد مخدر این کشور وجود ندارد. در زمینه آئین دادرسی کیفری نیز سیاست جنایی افتراقی اعمال نمی شود.با توجه به اینکه مشکل مواد مخدر دو جنبه (عرضه و تقاضا) دارد، به نظر می رسد در حقوق ایران تاکید بر جنبه مقابله با عرضه کارساز نبوده و لازم است به جنبه مبارزه با تقاضا نیز بهای بیشتری داده شود. همچنین لازم است به علل گرایش افراد به جرائم قاچاق مواد مخدر توجه شود والا صرف مبارزه با معلول فائده ای نخواهد داشت.

1-1-4-سوالات

1-1-4-1-سوال اصلی

مجازات حبس ابد در تقسیم بندی‌های موجود در حقوق کیفری ایران و انگلستان چگونه تبیین می شود؟ و از چه جایگاهی برخوردار است؟

1-1-4-2-سوالات فرعی

1. شباهت ها و تفاوت های جایگاه حبس ابد در حقوق کیفری ایران و انگلستان کدامند؟

1. شباهت ها و تفاوت های موجود در این باره در حقوق کیفری ایران و انگلستان چه پیامد‌هایی را در نظام عدالت کیفری هر کشور داشته است؟

1-1-5-فرضیات

1-1-5-1-فرضیه اصلی

مجازات حبس ابد در تقسیم بندی‌های موجود در حقوق کیفری ایران تغییرات زیادی کرده در حالی که در حقوق انگلستان این موضوع برای جرایم جنسی و خشن پیش بینی گردید. و در قوانین کیفری جدید که مجازاتها به 8 درجه تقسیم گردید حبس ابد در آنها وجود ندارد.

1-1-5-2-فرضیات فرعی

1. در حقوق کیفری ایران حبس ابد در قانون مجازات عمومی و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 پیش بینی شد و آنهم برای جرایم سیاسی و قتل عمد و سرقت بوده ولی در قوانین کیفری انگلستان مجازات حبس ابد برای جرایم خش و جرایم جنسی در نظر گرفته شد.

1. در حقوق کیفری انگلستان به موجب قانون 1991 راجع به عدالت کیفری تنها زمانی حبس ابد برای شخص در نظر گفته می‌شود که جرم وی درجه شدت وخامت کافی را داشته باشد و این در حالی است که در کشور ایران این طور نیست و برای برخی جرایم مثل حد سرقت در مرتبه سوم این مجازات در نظر گرفته شده است و قانونگذار شرایط خاصی را در این نظام های حقوقی قرار داده است.

1-1-6-اهداف

1. بررسی ابعاد مختلف تقسیم بندی مجازات ها در نظام حقوقی ایران؛

1. بررسی و تحلیل مجازات های جایگزین حبس در نظام کیفری ایران؛

1. بررسی جایگاه حبس ابد در تقسیم بندی مجازات های نظام کیفری ایران و تبیین انواع مجازات های جایگزین حبس و تشریح آنها؛

1. بررسی تطبیقی موضوع در حقوق کشور انگلستان.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)