انسان ومنزلت او همواره مورد توجه شاعران ونویسندگان بوده است،انسان وابعاد وجودی او را از جوانب متعدد بررسی کرده ودر شعر ونثر خویش آن را به تصویر کشیده اند ودر هر یک از این ادوار تاریخ ادب فارسی،نگاه آنان متفاوت بوده ودر جهاتی دچار شدت یا ضعف بوده است. ادبیات کهن ما سر شار از نمونه های ارزنده ای از که از اهمیّت و ارزش آدمی حکایت می کند.هر گوشه از این گنجینۀ قوی طرح ونشانی از چهرۀ متعالی انسان ،مطابق الگوهای ذهنی دوران گذشته ارائه می دهد و از امکان اعتلای آدمی در دستگاه ارزشی پذیرفته شده ای سخن می دارد.(مختاری،30:1378) هر چه که از ادبیات سنتی فاصله می گیریم و به عصر بیداری و روزگاران بعد از آن می رسیم نگاه جامعه ایرانی و شاعران و نویسندگان به انسان ومنزلت او تغییر می کندو از زمانی که شعر نو در ادبیات ما مطرح شد ،نگاه جدیدی به انسان  همراه خود آورد.

نیما یوشیج به عنوان پدر شعر نو”تبلور نو اندیشی در باب انسان در شعر معاصر است به همین سبب با پیروان ارزش های فرهنگی وادبی کهن اختلاف عمیق یافته است”(همان:171) دیگر شاعران ادب معاصر هر یک به نوبۀ خود در طرح جایگاه انسان نقشی منحصر به فرد ایفا کرده اند.این تصاویر اگر چه در ظاهر ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشند، امّا در باطن از یک آبشخور منشاء می گیرند.اخوان ثالث،انسان معاصر را در قالب حما سی واسطوره ای نشان می دهددر حالی که شاملوانسان را در عرصۀ مبارزۀ سیاسی در یافته است.جایگاه ومنزلت انسان معاصر تا حدودی در تحقیقات جدید توضیح داده شده است،امّا انسان،در آثار شاعران معاصر به طور عمیق ودقیق بررسی نشده است.سهراب سپهری از شاعران جریان ساز معاصر می باشد که نگاه متفاوت او باعث شده تا در این پایان نامه جایگاه انسان در شعراو  بررسی گردد.  این پژوهش بنابر موضوع مورد بررسی از روش کتابخانه ای استفاده کرده است که این پایان نامه در دو بخش وشش فصل تنظیم شده است که عبارتند از: فصل اول،کلیات پژوهش ،فصل دوم دیدگاه انسان در ادیان ومکاتب و فصل سوم در زندگی،اندیشه وشعر سپهری است.فصول سه گانۀ بخش اول توانسته است تصویری گذرا از جایگاه انسان در ادیان مختلف را نشان دهد وهمچنین به این دلیل خواننده می تواند در ابتدای پایان نامه با اندیشه ها ،آثار وروز شمار زندگی شاعر آشنا شود،بخش دوم پایان نامه شامل چهارفصل می با شد.فصل اول،خلقت انسان در شعر سپهری ،فصل دوم ،قوس نزولی وصعودی خلقت انسان،فصل سوم، تکلیف انسان در شعر سپهری را بررسی کرده است.

رقیه رستمی- شهریور1392

بخش اول:

کلیات

فصل1. کلیات پژوهش

1-1-1.بیان مسأله

سپهری از شاعران معاصر (1307-1359ه.ش.) عارف مسلک است که به تأثیر از عرفان ایرانی وهندی شعر خود رارنگ وبوی عرفانی داده است.چون موضوع عرفان شناخت خالق هستی،تکلیف پدیده های هستی بخصوص انسان و رابطه میان این مخلوق(انسان) با خالق هستی است،سهراب سپهری نیز به طبعیت از این اصول موضوعی در عرفان،شعری عرفانی با محوریت انسان وتکلیف او سروده است؛چنانکه سروده های او از قبیل:نشانی،صدای پای آب،آب راگل نکنیم،نیلوفر آبی و…بیانگر این مدعا هستند. این پژوهش برآن است؛ تا جایگاه انسان را دراندیشه وشعر سپهری با در نظر گرفتن دو بعد جسمانی وروحانی از منظر ساختار زبانی شعر سپهری (تصاویر،صور خیال،وتوصیف های ادبی وادیبانه) ونیز درک جایگاه انسان در محتوای آن بررسی کند؛چنانکه شیوۀ کار توصیفی تحلیلی با تکیه بر منابع کتابخانه ای خواهد بود وسر انجام تصویری روشن از سیمای انسان در شعر سپهری ونیز تصویر گری ورمز پردازی او در بیان مفاهیم نشان خواهد داد.

1-1-2.اهمیت

نظر به این که شعر سپهری عرفانی است وموضوع عرفان حول رابطۀ انسان با خداست،شناخت انسان به عنوان اشرف مخلوقات از آیینۀ نگاه سپهری، شعر او را برای خوانندگان واصل تحقیق در یافتنی وقابل درک می کند. انسانی چنان آفریدۀ حضرت حق تعالی وگل سرسبد آفرینش پیوسته از دیدگاه اهل نظر محل نزاع بوده است ودیدگاه های گوناگونی در بارۀ او مطرح بوده است که یکی از این دیدگاه ها بررسی جایگاه انسان در شعر سپهری از منظر نگاه ادبی وعرفانی  است.تاجایگاه شعر سپهری در انجام این تکلیف(انسان شناسی) ونیز درک و دریافت آن آسانتر شود.

1-1-3.اهداف

1.شناخت سیمای انسان در شعر سپهری

2.شناخت جهان بینی سپهری دررابطۀ انسان با خدا

3.شناخت ودرک بهتر مفاهیم شعر سپهری

1-1-4.پیشینه

از جمله تحقیقاتی که در زمینۀ انسان وعرفان وآرمانگرایی در شعر سهراب انجام شده است می توان به کتاب جهان مطلوب سهراب اثر حجت عماد،در بارۀآرمانگرایی وانسان مداری ،من به باغ عرفان از پری صابری ونگاهی به سهراب سپهری از سیروس شمیسا اشاره کرد.اما جایگاه انسان وسیمای اودر اندیشه وشعر سپهری بررسی وکاویده نشده است که این تحقیق آن را بررسی می کند.

1-1-5.پرسش های تحقیق

1.آیا انسان در شعر سپهری شریعت جو وحقیقت طلب است؟

2.آیا ویژگی های انسان در شعر سپهری با ویژگی های انسان عارف در عرفان اسلامی یکی است؟

3. راه رسیدن عارف به خدا در شعر سپهری چیست؟

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

این جانب از روزهای آغازین تحصیل در رشته زبان و ادب فارسی هماره به این می اندیشیدیم که این رشته چگونه می تواند در زندگی انسان ها مستقیماً تاثیر گذار بوده؛ و مفاهیم ارزنده و وسیع آن را چگونه می توان در زندگی بکار بست.

و چون تغذیه و غذا خوردن از ابتدایی نیازهای اساسی انسان است برآن شدم تا به بررسی نقش تغذیه و آداب آن در آثار منظم و منثور ادب فارسی پرداختم ، و در این راه به مطالب شیرین و نغز دست یافتم باشد عملکردن برآنچه گفته آمد حاصل شود.

• بیان مسئله

از آنجا که موضوع این پژوهش به بررسی “تغذیه و آداب آن در آثار منظم و منثور فارسی از آغاز تا قرن دهم هجری” می پردازد نگارنده ابتدا به بررسی تغذیه و آداب آن در متون نظم و سپس در متون نثر فارسی پرداخته است، به بیان دیگر آنچه در ادب فارسی در مورد تغذیه و آداب آن وارد شده است سرشار است از مضامین اخلاقی و تعلیمی و خواهان آنم جامعه ای ادب دوست را به این موضوع آشنا سازم و بتوان در این راه از این پژوهش بهره کافی را برگرفت .

ابتدا به بررسی مضامین تغذیه در متون نظم و سپس در متون نثر فارسی پرداختن و در این راستا به موارد پند و اندرز و راه و روش پیشگیری در سلامت دست یافتم .

• پرسش های تحقیقاتی

• چه باید خورد ؟

• چگونه باید خورد؟

• چه چیز باید خورد؟

  • اهداف پژوهش

در این پژوهش به بیان تغذیه و آداب آن در متون نظم و نثر ادب فارسی از آغاز تا قرن دهم پرداخته شده است.

• ضرورت و اهمیت تحقیق

یکی از راه های پژوهش و تحقیق در اینجا آشنایی با شیوه های تغذیه و آداب آن در آثار شاعران و نویسندگان به جهت آشنایی هر چه بیشتر جامعه ادبی است.

• تعریف اصطلاحات و واژه های کلیدی

تغذیه: غذا، کسی را غذا دادن

آداب : جمع ادب، راه و روش شیوه

ادب فارسی: زبان و ادبیات فارسی

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

قرن بیست و یکم به عصر اطلاعات شهرت یافته است(عبادی، 1384). در همین راستا پیشرفت های سخت افزاری و نرم افزاری شبکه های رایانه ای در امر اطلاع رسانی، بستری جدیدرا برای آموزش فراهم کرده است. نهضت فناوری اطلاعات[1] و ارتباطات[2]، مقارن با همگانی شدن بهره گیری از پست الکترونیکی[3]و به میان آمدن صفحات جهان گستر وب[4]، انقلاب عظیمی را در همه ارکان جامعه از جمله نظام آموزش و پروش سبب شده است. بحث جامعۀ اطلاعاتی[5] و رسالت آموزش وپرورش در تربیت افراد برای زندگی در این جامعه و اهمیت استفاده از این منابع در غنی سازی محتوا و شکل ارائه اطلاعات به دانش آموزان، توازن جدیدی میان اهداف آموزش جدید و قدیم را به کمک فناوری های جدید طلب می کند (پلگرام و لاو[6]، 2003). اضافه شدن وجه سومی به تعاملات معلم و دانش آموز نیاز به مفهوم سازی این تعاملات پیچیده را دو چندان می سازد. هیرومی[7] (2002) با ذکر سطوح تعاملات در سطح نظام آموزشی سنتی (شامل تعاملات دانش آموز-دانش آموز، دانش آموز-معلم و دانش آموز –محتوا) چارچوبی جدید از این تعاملات را در محیط یادگیری به کمک کامپیوتر ارائه می دهد. در آموزش جدید، هدف، بررسی محیط یادگیری به کمک کامپیوتر، با توجه به خصایص یادگیرنده در این محیط ها است. در محیط یادگیری سنتی، معلم قادر به بازبینی عملکرد دانش آموز و تغییر و تعدیل فنون یادگیری متناسب با موقعیت، توانمندی ها و دانش یادگیرنده است. اما در محیط های یادگیری جدید، بخشی از مهارت های معلم در تولید محتوای همخوان با خصایص دانش آموز و در یک بسته نرم افزاری خلاصه می شود، که انتظار می رود به پیشرفت تحصیلی بهتردانش آموز بینجامد.

گفته شده که هر دانش آموز موفق، خود گردان[8] نیز هست(کافمن[9]، 2004). تغییر چارچوب تعاملات در محیط یادگیری به کمک کامپیوتر و انتظاراتی که از یک دانش آموز موفق در این محیط می رود، اهمیت خود-تنظیمی را به منزلۀ مشخصه یک دانش آموز موفق دو چندان می سازد.

در پاسخ به تغییرات کنونی در محیط های آموزشی، پگی و شانک (1994) خاطر نشان می سازند که محیط های غنی از اطلاعات کنونی، منبع عظیمی از اطلاعات هستند که می توانند به دانش آموزان در جستجوی اطلاعات از منابع گوناگون، تفکر منتقدانه نسبت  به آن چه یافته اند و انتخاب دانش همخوان، کمک کنند. این ویژ گی هر یادگیرندۀ خود گردان است که افکار خود تولید شده را به طور منظم برای رسیدن به اهداف مورد نظر به کار گیرد. توجه و علاقه به راهبردهای یادگیری نتیجه طبیعی تغییر یا دگرگونی در جهت گیری از نظریه های «رفتار نگری » به نظریه های «شناختی» است. خود تنظیمی[10] را روان شناسان و پژو هشگران شناختی اجتماعی از جمله بندورا[11] از دهه1960 مطرح کردند(کدیور،1380 ). از ویژگی های مشترک دیدگاه های گوناگون در این زمینه همپوشی نسبتاً زیاد این دیدگاه ها با همدیگر است. زیمرمن[12](1986) یکی از نظریه پردازان نظریه شناختی، اجتماعی راهبردهای یادگیری خود تنظیمی را نوعی از یادگیری تعریف کرد که در آن یادگیرندگان به جای آن که برای کسب دانش و مهارت بر معلمان، والدین و یا دیگر متولیان آموزشی تکیه کنند، شخصاَ کوشش های خود را شروع و هدایت می کنند. به عبارت دیگر وی خود تنظیمی در یادگیری را به مشارکت فعال یادگیرنده از نظر رفتاری[13]، انگیزشی[14]، شناختی[15] و فراشناختی[16] در فرایند یادگیری برای بیشینه نمودن یادگیری اطلاق نمود.

علیرغم تنوع و تعدد الگوهای مفهومی«خود نظم دهی»صاحب نظران در حیطه اتفاق نظر دارند که یادگیری فرایندی فعال و سازنده است. و فراگیران ، بالقوه قادر به مهار و تنظیم فرایند یادگیری هستند(ولترز، پینتریچ و کارابنیک،  2003). آنان می توانند بر جنبه های متفاوت شناخت، انگیزش و رفتار و نیز محیط پیرامون خود، نظارت، نظم دهی و مهار را اعمال نمایند(ولترز،1999). تأکید الگوهای خود نظم دهی بر این مفروضه، بدان معنا نیست که اشخاص، همواره و در هر بافت و موقعیتی، شناخت، انگیزش یارفتار خود را مورد نظارت، تنظیم و مهار قرار می دهند، بلکه تأکید بر امکان چنین نظارت، تنظیم ومهارتهایی است و فراگیران بالقوه، توانایی آن را دارند. به همین دلیل تمامی الگوهای خود نظم دهی، تفاوت های زیست شناختی، رشدی، بافتی و فردی را مورد توجه قرار می دهند و تأکید می ورزند که هریک از این عوامل می تواندفرایند خود نظم دهی را تسهیل و تسریع نماید یا آن را با موانع مواجه سازد(ولترز و همکاران،2003). پژوهش های متعدد نشان از آن داشته است که فراگیران با مهارت های بیشتر در خود نظم دهی، تجارب یادگیری خود را فعالانه و از راه هایی بسیار متنوع هدایت می نمایند(شانک و زیمرمن،1994).آنان از راهبردهای نظارتی مناسبی سود می جویند و در هر زمان که ضرورت داشته باشد، راهبردهای یادگیری مورد استفاده را در پاسخ به ملزومات خود، ویژگی های تکلیف و شرایط محیط تغییر می دهند (بالتر و واین، 1995؛ زیمرمن،1989 ). تحقیقاتی که در سال های اخیر انجام شده اند بیانگر اهمیت راهبردهای یادگیری در تسهیل فرایند یادگیری، یادسپاری و یادآوری است و نقش تحول شناختی در استفاده از راهبردهای یادگیری را نشان می دهد (انصاری،1376 ). اگر چه استفاده از راهبردهای یادگیری خود تنظیم ویژگی است که می تواند در کلیۀ موقعیت یادگیری به یادگیرنده کمک کند تا بهتر و بیشتر بیاموزد؛ ولی به نظر می رسد که آموزش الکترونیکی این ویژگی را بیشتر می طلبد. این موضوع مبتنی بر این حقیقت است که یادگیری الکترونیکی بیش از آموزش سنتی مبتنی بر کلاس درس نیازمند کنترل یادگیرنده بر فراید یادگیری و خود جهت دهی او در این فرایند است و به عبارتی قدرت انتخاب بیشتری به یادگیرنده داده می شود(شانک و زیمرمن،1994 ). مطالعۀ حاضر نیز با هدف بررسی راهبردهای یادگیری خود تنظیم آموزش الکترونیکی بر پیشرفت درس علوم پایه سوم ابتدایی طرح ریزی شده است.

1-2)بیان مسئله:

مطالعه عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی، طی سه دهه اخیر، بیش از بیش مورد توجه ی متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفته است. حساسیت تعلیم و تربیت از یک سو، پیچیدگی جهان امروز از سوی دیگر مدیران معلمان آگاه تری را طلب می کند تا زمینه رشد جمعی را فراهم نمایند. امروزه تمرکز آموزش بجای ارائه برنامه های آموزشی یا مدیریت رفتار کلاسی به پرورش دانش آموزان با انگیزه و راهبردی تغییر کرده است(پاریس ووینوگراد[17]،2001).

پیشرفت تحصیلی از این جهت اهمیت دارد که پیشرفت آموزشگاهی در یادگیری اثر داشته و یادگیری آموزشگاهی پیشرفت تحصیلی را تحت تاثیر قرار می دهد و معلم برای افزایش سطح انگیزش دانش آموزان نسبت به یادگیری موضوع های مختلف درسی باید سعی کند تا شرایط یادگیری را بهبود بخشد و کیفیت روش آموزش را افزایش دهد تا از این طریق دانش آموزان به موفقیت دست یابند و نسبت به توانایی خود در یادگیری اعتماد به نفس کسب کنند(بلوم،1982به نقل از سیف،1379).

طی دو دهه اخیر متخصصان تعلیم و تربیت به مطالعه عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی به ویژه ((شناخت )) و ((انگیزش)) بیش از بیش توجه کرده اند. یکی از نظریه هایی که این پژوهشگران در قالب آن مطالعه می کردند نظریه خودتنظیمی است. چهارچوب اصلی این نظریه براین اساس استوار است که دانش آموزان چگونه از نظر باورهای فراشناختی ، انگیزشی و رفتاری یادگیری خود را سازماندهی می کنند(لنینبرک و پنتریچ:2002).

نظریه شناخت اجتماعی بندروا(1986) برای رشد مدل یادگیری خود تنظیمی چهارچوب نظری مناسبی فراهم کرد بر اساس آن در هر فرد عامل های بافتی و رفتارها فرصت لازم را برای کنترل یادگیری دانش آموزان فراهم می کند(نیکوس و جرج:2005).

خود تنظیمی عبارت است از « مجموعه ای از افکار، احساسات و اعمال خود تولیدی ، که به وسیلۀ فرد طراحی شده و به طور مداوم و به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر تعدیل می شود»(زیمرمن و شانک، 1994)؛ به نقل از مک ماهان و الیور[18]،2001، ص 1300). ویپ و چارلی [19](2004)در مطالعه موردی خود تنظیمی در محیط یادگیری الکترونیکی به شناسایی تغییر و سازگاری هایی اقدام کردند که دانش آموزان در راهبردهای خودتنظیمی در این محیط ها به کار می گرفتند. دو پژوهشگر در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که دانش آموزان از راهبردهای خودتنظیمی متناسب با محیط بهره می گیرند در راهبردهای خود تنظیمی مورد استفاده در محیط سنتی مانند خود- بازبینی یا خود مشاهده گری، تغییراتی می دهند. به عنوان مثال، فرد به جای یادداشت برداری، تعیین سر فصل ها یا خط کشیدن زیر نکات مهم( به منظور سازماندهی و انتقال مواد درسی)از چاپ مواد درسی و خلاصه بحثها، نگارش آفلاین و تنظیم سر فصل ها استفاده می کند یا به منظور دریافت کمک، به جای ارتباط های چهره به چهره، از پست الکترونیکی یا کمک گرهای مبتنی بر وب یاری می طلبد. یانگ[20] (1993) گزارش می دهد که سطح مهارت های خودتنظیمی در یادگیری الکترونیکی، عامل تأثبر گذار مهمی در میزان تعامل فرد با محیط یادگیری است. همچنین یادگیری و سپردن آموخته به ذهن از جمله مسائلی است که پیوسته برای دانش پژوهان و دانش آموزان مطرح بوده و تا کنون روشها و راه های مختلفی برای بهتر یادگرفتن و خوب آموختن از سوی صاحبنظران بیان شده است تجربه نشان داده است که بسیاری از دانش آموزان ساعتها مطالعه می کنند اما نتیجه ای که می گیرند رضایت بخش نیست و درصد آموخته های پایین است این افراد بعلت بی خبری از روش های درست یادگیری و مطالعه کوشش زیادی را برای یادگیری انجام می دهند ووقت و انرژی زیادی را تلف می کنند ولی به نتیجه مطلوب دست نمی یابند در صورتی که آنان می توانستند با بهره گرفتن از راهبردهای صحیح یادگیری و مطالعه مطالب را بهتر و راحت تر یادبگیرند و در امتحانات موفق باشند (کرمی،1381).

اگر چه استفاده از راهبردهای یادگیری خودتنظیم ویژگی است که می تواند در کلیه موقعیت یادگیری به یادگیرنده کمک کند تا بهتر و بیشتر بیاموزد؛ ولی به نظر می رسد که آموزش الکترونیکی این ویژگی را بیشتر می طلبد. این موضوع مبتنی بر این حقیقت است که یادگیری الکترونیکی بیش از آموزش سنتی مبتنی بر کلاس درس، نیازمند کنترل یادگیرنده بر فرایند یادگیری و خود جهت دهی او در این فرایند است.

وینستاین و مه یر [21] (1986) معتقدند که راهبردهای یادگیری مناسب برای یک نوع موقعیت یادگیری ممکن است مناسب موقعیت دیگر نباشد. بنابراین، توسعه تحقیقات در مورد یادگیری خود تنظیم به حوزه یادگیری الکترونیکی، از آنجا که در این محیط قدرت انتخاب بیشتری به یادگیرنده داده می شود، بسیار مناسب است(شانک و زیمرمن، 1994).

لذا با توجه به ابعاد گسترده آموزش الکترونیکی و تأثیرات فراوان آن بر فرایند یادگیری و اهمیت و گسترش هر جه بیشتر آن در مدارس این مسأله روشن است که در کشور عزیزمان استفاده از این نوع آموزش و توأم کردن آن با راهبردهای خودتنظیمی به ندرت صورت می گیرد و برای گسترش آن باید اقدامات و پژوهشهای بیشتری صورت گیرد با توجه به مطالب گفته شده ما در این  پژوهش  به دنبال پاسخگویی به این سؤال هستیم که آیا راهبردهای یادگیری خودتنظیم آموزش الکترونیکی بر پیشرفت درسی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی تأثیر دارد؟

1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق:

با پیشرفت روزافزون دانش و فناوری و جریان گسترده اطلاعات، امروزه جامعه نیازمند آموزش مهارت‌هایی است که با کمک آن بتواند همگام با توسعه علم و فناوری به پیش برود. هدف باید پرورش انسان‌هایی باشد که بتوانند با مغزی خلاق با مشکلات روبرو شده و به حل آن‌ ها بپردازند. به گونه‏ای که انسان‌ها بتوانند به خوبی با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و با بهره گیری از دانش جمعی و تولید افکار نو مشکلات را از میان بردارند. امروزه مردم ما نیازمند آموزش خلاقیت هستند که با خلق افکار نو به سوی یک جامعه سعادتمند قدم بردارند (بابایی اربوسرا و همکاران، 1390، ص 27).

روبرو شدن با دنیایی که هر راه حلی، کوتاه مدت است خردمندترین  پاسخی را که در ما ایجاد می کند این است که بر فرایندی مسلط شویم که به ما اجازه دهد به طور مداوم راه حل های حدیدی را خلق کنیم، راه حل هایی بر اساس آینده و نه بر اساس گذشته، راه حل های ما قدرتمند نخواهد بود که ما را محافظت کنند، بلکه امنیت و کامیابی ما توانایی تسلط اثر بخش بر یک فرایند مداوم خلق راه حل های جدید را افزایش می دهد. به همین دلیل امروزه هدف اصلی بسیاری از مراکز آموزشی در سراسر جهان ایحاد انگیزه و توانایی یادگیری فعال و خودجوش در دانش آموزان است دانش آموزانی که توانایی کنترل یادگیری خود را دارند و همچنین راه های بهتر یاد گرفتن را می شناسد و در زمینه ی یادگیری دارای انگیزه هستند، در هر محیط و شرایطی برای یادگیری خود برنامه ریزی می کنند و از منابع موجود به نحو احسن استفاده می کنند. یکی از ویژگی های عمده که پایه و اساس یادگیری خود ساخته به حساب می آید برخورداری از راهبردهای یادگیری خودتنظیمی است.

طی دهه های اخیر شواهد تحقیقاتی حاکی از آن بوده است که فراگیران خود نظم یافته علاوه بر آگاهی از راهبردهای یادگیری و بکارگیری اثر بخش آنها از توانایی حفظ ارتقاء سطح انگیزش خود برای انجام رساندین و ظایف تحصیلی حتّی در شرایطی که با تکلیف پیچیده و دشوار و یکنواخت و کسل کننده

مواجه می گردند برخوردار است. شایان ذکر است که انگیرش در طول انجام تکلیف می تواند دستخوش تغییر گردد. رقابت و فعالیت های جالب و جذاب تر ناکامی در به انجام رساندن نکالیف دشوار و احساس خستگی و دلزدگی از انجام تکالیف بسیار ساده و یکنواخت هریک می تواند به نوعی فراگیر را از ادامه فعالیت برای اتمام رسانیدن تکالیف تحصیلی باز دارد و یا منجر به کاهش انگیزش او گردد. فراگیرانی که بهتر قادرند انگیزش خود را به ادامه کار و به خاتمه رسانیدن وظایف خود در چنین شرایطی حفظ نمایند در امر تحصیل از موفقیت بیشتری برخوردار خواهند شد(ولترز،1999).

لموس(1999) می گوید خود تنظیمی شامل توانایی فرد در سازماندهی و خود مدیریتی رفتارهایش برای رسیدن به اهداف گوناگون یادگیری است دانش آموزان خودنظم ده، فراشناختی هستند و از روش های مطالعه و یادگیری خود، آگاهی دارند.

دانش آموزی که بر فرایند یادگیری و عوامل مؤثر و موانع یادگیری خود نظارت می کند، در واقع، از فراشناخت استفاده کرده است. از آن جا که دانش آموزان از لحاظ نظارت شخص در یک سطح نیستند، معلمان برای فراشناختی تر شدن دانش آموزان لازم است این باور را در دانش آموزان ایجاد کنند، زیرا یادگیری، عملی هشیارانه، هدفمند و مستلزم تلاش و کوشش فراوان است(ولترز،1999).

آموزش الکترونیکی واژه چند وجهی است که چنین تعریف می شود: آموزش و یادگیری به کمک رایانه، معمولاً با اتصال به شبکه حهانی، فراهم آوردن فرصت یادگیری بدون محدودیت زمانی و مکانی(فراگستر). به عبارتی آموزش و یادگیری الکترونیک شباهتی به سایر روش های آموزشی ندارد اما همگان معتقدند که این روش آموزش دارای همان ارزش و کیفیت حتی بیش از تجربه های کلاس درسی است. آموزش و یادگیری الکترونیکی به دلیل ویژگی های برجسته، تجربه ای است که به دریافت و کسب مهارت ها و دانش های جدید بر خلاف شیوه های جاری منجر می شود. در کلاس های ارتباط مستقیم (آنلاین) یادگیری به صورت غیر فعالانه با خواندن متون، گوش کردن به قطعات شنیداری، دیدن بخش های ترسیمی را خواهیم داشت، حال آن که یادگیری فعالانه یعنی «تعامل کلامی» در این روش جای خود را به نوشتن ، فرستادن ای میل و گفتگو کردن داده است. اغلب فراگیران در این روش آموزشی، ارتباط مستقیم، در امر یادگیری مستقل و خودگردان هستند و معمولاً در زمینه های خود خواسته و برای برآوردن نیازهایی از قبیل اطلاعات و دانش در زمینه کاری که به آن ها محول شده است، حتی سرگرمی یا تأمین نیازهای درون خانواده به این روش روآورند(اکبری،1389).

با این توضیحات اهمیت و ضرورت انجام پژوهش حاضر به روشنی مشخص می گردد. از یک سو خودتنظیمی در یادگیری مطرح است که در واقع شیوه ی چگونه یاد گرفتن را در فرد نشان می دهد و فرد با بهره گرفتن از آن می تواند زمینه یادگیری بهینه ای برای خود فراهم سازد. و از طرف دیگر آموزش الکترونیکی در یادگیری مطرح است که در واقع مجموعه ای از تکنولوژی های چند رسانه ای، فرارسانه ای و ارتباطات از راه دور است که

باعث شکوفایی و باروری اقتصادی فرهنگی و آموزشی کشور را فراهم می کند. لذا شناخت شرایط و ویژگی های گوناگون حاکم بر این دو مؤلفه ی تأثیر گذار در یادگیری دانش آموزان در هر مقطع آموزشی و شرایط زمانی و مکانی برای افراد و هم چنین شناسایی راه هایی که پیشرفت درسی را در بر می گیرد از اهمیت بسزایی برخوردار است که در این اینجا پیشرفت درسی در مقطع ابتدایی با بهره گرفتن از راهبردهای یادگیری خود تنظیم آموزش الکترونیکی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

:

بحران کمبود تولیدات کشاورزی وگران شدن روز افزون مواد غذایی یکی از مهمترین معضلاتی است که جامعه بشری در قرن بیست و یکم با آن روبرو است. تامین کنندگان مواد غذایی و دریافت کنندگان این محصولات با وضعیتی بحرانی روبرو هستند که این موجب تغییر روند تولیدات کشاورزی شده است توأم شدن هزینه های گزاف غذا و انرژی، تغییرات جوی و تاثیر آن بر تولیدات، و کمبود زمین حاصلخیز کشاورزی، بحرانی را موجب شده که در صورت عدم مهار آن ممکن است اکوسیستم انسانی را به مخاطره اندازد.کشاورزی شهری  مناسب ترین شیوه برای کاهش آسیب پذیری جمعیت های شهری در برابر تغییرات اکولوژی جهان است. مقوله کشاورزی شهری، به روند تولید هرگونه محصول کشاورزی در محدوده شهرها یا حومه آنها اطلاق می گردد و می توانند شامل پرورش مواد غذایی (سبزیجات، حبوبات، قارچ و حتی گوشت و لبنیات)گیاهان دارویی، درختچه ها  و گیاهان تزیینی باشد. شهرها ی کشاورزی  شهرهایی هستند که ساکنانش در کنار مشاغل دیگر به کشاورزی در شهرها پرداخته و بخشی از نیاز به مواد غذایی در شهر ها را  جبران می کنند. کشاورزی شهری یکی از منابع تامین کننده سیستم شهری است و یکی از گزینه های امنیت غذایی برای خانوار محسوب می شود. و در بستر شرایط بومی و الزامات خاص هر منطقه شهری تعریف و توجیه می شود. (دانشپور، 1387،26-27) بنابر گزارش سازمان ملل متحد، حدود 15 درصد محصولات غذایی جهان، در مناطق شهری تولید می شود و این مقدار، روبه رشد است. رشد بیش از حد، و سریع شهرها باعث شده که کشاورزان شهری، موفق تر از کشاورزان روستایی شوند. از طرفی کشاورزان شهری در سیستم های نوین سرمایه گذاری می کنند تا با طرح های کوچک خود سودهای فراوان داشته باشند. بنابراین زراعت در شهرها باید یکی از عناصر کاربری زمین شهری و برنامه ریزی اجتماعی برای توسعه پایدار در همه کشورهای جهان شود. همانطور که می دانیم تکنولوژی، راحتی و آسایش را با زندگی ماشینی به همراه آورده است. کشاورزی شهری راهی است که تکنولوژی به ما پیشنهاد می دهد و بر آن اصرار می ورزد.

1-2-بیان مساله:

آب و هوا در عین اینکه می تواند با کشاورزان مهربان باشد، قادر است به محصولاتشان هم صدمه بزند. رشد سریع جمعیت شهرها و نیاز این جمعیت به موادغذایی، کمبود زمین های حاصلخیز کشاورزی باعث ایجاد بحرانهای در کشورها شده است. بنابراین و در این شرایط به گفته دانشمندان می توان به کشاورزی گلخانه ای و کشاورزی شهری بصورت یک روش کارآمدتر و مقرون به صرفه تر برای افزایش تولید محصولات کشاورزی نگاه کرد. با این حال این روش و راهکار هم با مشکلاتی روبرو می باشد که ازاین موانع می توان، محدودیتهای فنی، محرکهای اقتصادی کم، الزامات قانونی، میزان قرارگیری در معرض نور خورشید، کمبود فضای مناسب برای پرورش موادغذایی، ارزش بالای زمین برای دیگر کاربری ها، پایین بودن بازگشت اقتصادی کشاورزی، تضادهای کاربری زمین (صوتی، گرد و خاک، بو، بی نظمی)، امنیت، کمبود علاقه برای کارکردن بر روی زمین، خاک آلوده شده و آلودگی شدید هوا(دهقان،1381 ص131)نام برد. با توجه به موضوعات مطرح شده مساله این است که ما هنوز با تعاریف و اهداف کشاورزی شهری آشنا نیستیم. در این تحقیق مساله این است که

 کشاورزی شهری چه تفاوتی با شهرهای کشاورزی دارد؟ آیا کشاورزی شهری خوب است یا بد است؟ آیا مخصوص کشور و فضاهای شهری توسعه یافته است یا مخصوص کشورها و فضاهای شهری عقب مانده؟! آیا ما باید سعی کنیم کشاورزی شهری را گسترش دهیم؟ و شهرهای کشاورزی بیشتری ایجاد کنیم یا خیر باید برعکس، آنها را محدود کنیم؟ این ها مسأله هستند، که آیا شهرهای کشاورزی و کشاورزی شهری اهدافی تولیدی دارند یا زیست محیطی؟! این سوال مطرح می شود که آیا بین کشاورزی شهری و شهرهای کشاورزی با توسعه شهری ارتباطی وجود دارد؟ و آیا می توان موانع و مشکلات آن را برطرف نمود؟ بنابراین این پژوهش با انجام مطالعات و استفاده از تجارب کشورهای مختلف در این زمینه  به دنبال این است که بتواند با ارائه راهکارهایی باعث گسترش کشاورزی شهری در شهرها گردد و نیاز شهرها از واردات مواد غذایی کاهش دهد و باعث بهبود ساختار اقتصادی شهرها بویژه از لحاظ اشتغال شود. امید است این پایان نامه بتواند به عنوان راهکاری برای دانشجویان علاقمند به این زمینه وسازمان های مربوطه قرارگیرد.

1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق:

اهمیت تامین مواد غذایی، گیاهان دارویی و تزیینی جهت کل جمعیت شهرها بر کسی پوشیده نیست بخصوص اگر تولید آن در داخل شهرها صورت پذیرد. چنین خواستی نه تنها شهرها را به طور روزافزون به واردات مواد غذایی بی نیاز خواهد ساخت  بلکه از ورطه هولناک کمبودهای مزمن مواد غذایی نجات خواهد داد و باعث تغییر ساختارهای اقتصادی موجود شهرها نیز خواهد شد که پیامدهای آن تغییر و تحول در ایجاد اشتغال به جای بیکاری و سرانجام رونق به جای رکود اقتصادی می توان مشاهده کرد یکی از مهمترین مزایای کشاورزی شهری، ایجاد امنیت غذایی و تولید مواد غذایی سالم است. زیرا هزینه های فراهم آوری و توزیع مواد غذایی در مناطق شهری و یا واردات مواد غذایی به شهرها به طور مداوم در حال افزایش است بنابراین انتظار می رود که عدم امنیت غذایی شهری افزایش یابد. بنابراین کشاورزی شهری  می تواند به عنوان راهکاری مناسب برای حذف فقر و یا کاهش آن، ایجاد فرصت های شغلی جدید برای شهروندان (رونق اقتصادی) و تبدیل مواد زائد به یک منبع تولید عمل می کند موضوع دیگری که در رابطه با این موضوع از اهمیت برخوردار است فقدان نگرش جامع در مورد مسئله باغ ها و تکیه برنگرش های منفعل، موجب کشیده شدن سریع باغ ها و اراضی کشاورزی به داخل مناطق شهری در قالب طرح های توسعه شهری شده است. به طوری که 92درصد اراضی تملک شده، اراضی دولتی و موات اند و اکثر پروژه ها در حاشیه شهرها و در امتداد محورهای دسترسی ایجاد شده اند و  بطور ناخواسته باغ ها و زمین های کشاورزی بین محدوده آماده سازی و بافت پر شهری قرار گرفته است (معتمدی،112،1381) و به دلیل نحوه تملک و مکان یابی پروژه های آماده سازی، تخریب باغ ها و اراضی کشاورزی در  دهه های اخیر تشدید شده است. بنابراین انتظار می رود کشاورزی شهری و توسعه آن پیش شرط لازم جهت توسعه شهری باشد و با توجه به اینکه این تحقیق جزء موضوعاتی است که جدیدا در جهان به خصوص کشورهای جهان سوم به آن اهمیت زیادی داده می شود، ضرورت انجام تحقیق احساس می گردد.

1-4-اهداف تحقیق:

1-ارتباط بین کشاورزی شهری وکاهش فقر شهری و ایجاد امنیت غذایی.

2-تعیین ارتباط کشاورزی شهری و شهرهای کشاورزی با توسعه شهری.

3- تاثیر احیاء کنندگی مناظر طبیعی در بهبود سلامت افراد  جامعه (باغ درمانی).

4-مطالعه اثرات مثبت و منفی کشاورزی شهری در زندگی شهری.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

(بررسی عملكرد خانواده  در كنترل خشم نوجوانان)

خانواده[1] نخستین گروهی است كه به صورت طبیعی وجود داشته و جامعه بر آن بنا شده است. كه بوسیله ازدواج زن و مرد تشكیل می‌شود و با تولد فرزندان تكامل می‌یابد.

اكثر افراد در خانواده بدنیا می‌آیند و در خانواده نیز می‌میرند. خانواده مثالوده حیات اجتماعی محسوب می‌شود. كه گذشته از وظیفه تكثیر نسل و كودك پروری، برای بقای نوع بشر وظایف متعدد دیگری از قبیل تولید اقتصادی، فرهنگ پذیر كردن افراد را نیز بر عهده دارد. بنابراین خانواده عامل واسطه‌ای است كه قبل از ارتباط مستقیم فرد با گروه ها، سازمانها و جامعه نقش مهمی در انتقال هنجارهای اجتماعی به وی ایفا می کند.

مهمترین عامل اجتماعی شدن در زندگی هر انسان تجارب دوران كودكی وی در محیط خانواده است. فضای خانواده آكنده از مهر و محبت، فداكاری و گذشت، صمیمیت و گرمی و در عین حال گاهی توام با حسادت ورشك، دشمنی و كینه توزی، نفرت و خشم است. كودكان در جریان اجتماعی شدن اینگونه عواطف را در كنار والدین خود تجربه می‌كنند. اعضای خانواده آنقدر به هم وابسته‌اند كه هر نوع مشكل یا مسئله یک عضو خانواده به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر زندگی سایر اعضا تاثیر می‌گذارد.

یكی از مشكلات رایج  قرن حاضر در خانواده‌ها، مسئله خشم[2] و عصبانیت است در واقع بسیاری از اشخاص به دلایل شناخته شده یا ناشناخته درگیر بحران خشم هستند. اما به راستی خشم چیست؟ علل و ریشه‌های عصبانیت چیست؟

خشم و پرخاشگری[3] هیجانهای جهانشمولی هستند كه در همه فرهنگها دیده می‌شوند. و یكی از شایعترین مشكلات رفتاری هستند كه موجب ناراحتی و پریشانی دیگران می‌شوند  و بهداشت روانی جامعه را مختل می‌كنند (نمازی 1377)

نگاهی كوتاه به جهان اطراف به ما نشان خواهد داد كه همان گونه كه یكی از علمای اجتماعی معاصر گفته است:[4] «عصر ما عصر پرخاشگری است». بخش عمدة اخبار رادیو و تلویزیون شرح و نمایش خشونتهایی است كه در نقاط مختلف جهان از سوی انسانهایی نسبت به انسانهای دیگر اعمال می‌شود. كشتارهای جمعی، قتلهای انفرادی، تجاوز، تبعیض، محروم كردن از حقوق اولیه، همه و همه گویای چهرة خشن و زشت انسان نسبت به همنوعان خود اوست و جای تعجب نیست كه عالم اجتماعی دیگری گفته است:[5] «ما رفتارهای خشن انسانها را نسبت به یكدیگر حیوانی می‌خوانیم، ولی بررسی خشونتهای انسان نسبت به انسان نشان می‌دهد كه به كار بردن صفت حیوانی در مورد این گونه رفتارها در واقع توهین به حیوانات است.» در حقیقت هم هیچ حیوانی نسبت به هم نوع خود تا این اندازه بی رحم و تا این اندازه خشن نیست (كریمی، 1377).

در طی بیست سال گذشته، برنامه‌های كنترل خشم افزایش یافته است (دل و كیروالیری، 2003). هدف كنترل خشم كاهش احساسات پرخاشگرانه و برانگیختگی فیزیكی است كه خشم آن را بوجود می‌آورد. روش های متعددی برای كنترل خشم مطرح شده است كه از میان آنها می‌توان رفتار درمانی شناختی، شناخت درمانی، جرات آموزی، آرامش آموزی، آموزش مهارتهای حل مساله، درمان دارویی و درمانهای مركب را نام برد. پژوهشهای متعددی در مورد كنترل خشم صورت گرفته، شور[6]  و اسپیواك[7] (1980) در پژوهشهای خود نشان دادند كه ارائه مداخلات زود هنگام به دانش آموزان باعث كاهش پرخاشگری آنها می‌شود. (رافعی 1383)

بیان مسئله

در بین نهادهای مختلف اجتماع، كانون مقدس خانواده به عنوان بهترین تجلی گاه فرهنگ حاكم بر سایر نهادها، محل ارضاء نیازهای مختلف جسمانی و عقلانی و عاطفی شناخته شده است.

كانون خانواده پناهگاه و كانون ویژه‌ای برای نیازهای عاطفی، حل مشكل، روابط سالم و فرایند نقشهای خانوادگی می‌باشد، خانواده چه از دیدگاه خویشاوندی، پیوندهای عاطفی و یا وابستگی ساختار آن با جامعه، مورد توجه قرار می‌گیرد، هر جا كه امكانپذیر یا سودمند تشخیص داده شود، در مجموع رده بندی اجتماعی جایگاهی به آن اختصاص داده می‌شود. البته این رده بندی نه در قالب طبقات بلكه به شكل قلمروهای فرهنگی است و همچنین همه مذاهب به گونه‌های متفاوت اهمیت خانواده و چگونگی تشكیل این كانون، رفتار و وظایف هر یک از اعضاء آن را مشخص كرده‌اند (بخاریان، 1374)

خانواده نقش بسیار مهمی در رشد و پیشرفت توانائیها و استعدادهای اعضای خود دارد، و به عبارت دیگر نقش و وظایفی كه هر یک از اعضاء خانواده بر عهده می‌گیرند در تقابل نزدیک با یكدیگر بوده و ایفای نقش هر یک از اعضاء می‌تواند موجبات رشد و تعالی خانواده را فراهم كند.

مسئله اساسی در پژوهش حاضر بررسی عملكرد خانواده و رابطه آن با كنترل خشم نوجوانان می‌باشد و منظور از عملكرد خانواده كیفیت روابط خانوادگی و روابط عاطفی پدر و مادر كه در بروز انحرافات و بیماریهای روانی نقش دارد می‌باشد. در خانواده‌هایی كه والدین با یكدیگر توافق ندارند، زمینة مناسب برای اختلال در خانواده ایجاد می‌شود. اختلال در كاركرد خانواده، مشكلاتی را در منظومة خانواده ایجاد می‌كند و در صورت تشدید مشكلات، خانواده را به سمت فروپاشی سوق می‌دهد و بطور كلی افزایش ناراحتی‌های فكری، جسمی، عاطفی و عدم سلامت در جامعه ناشی از كاركرد مختل خانواده در درون خانواده می‌باشد.

داویدیان (1371) در این رابطه می‌نویسد : وجود بیمار روانی در خانواده می‌تواند به كاركرد عادی و اقتصاد خانواده لطمه شدیدی وارد كند، از نظر روابط انسانی سایر افراد خانواده را در وضع نگران كننده‌ای قرار دهد و صرف نظر از مخارج هنگفت و صرف وقت، خانواده فشار روانی شدیدی را تحمل می‌كند.

سعادتمند (1376) در تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین كارائی خانواده و سلامت عمومی فرزندان به این نتیجه دست یافت كه بین كارائی خانواده و فرزندان به علائم جسمانی، اضطراب و اختلال خواب، اختلال در كاركرد اجتماعی و افسردگی رابطه معنی دار وجود دارد.

نوروزی (1377) پژوهشی با عنوان تأثیر كارائی خانواده در ابتلا به اختلال روانی نوجوانان گروه سنی 15 الی 18 ساله شهر تهران روی 120 نوجوان اجرا نمود، وی به این نتیجه رسید كه كارائی خانواده بر ابتدا نوجوانان به اختلالات روانی تأثیر مستقیم دارد.

حیدری (1384) در تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه عملكرد خانواده و مؤلفه‌های خود گردانی در دانش آموزان پسر پایه دوم متوسط نظری شهر ایلام اجرا نمود، وی به این نتیجه دست یافت كه بین 12 بعد از ابعاد عملكرد خانواده با خودگردانی رابطه معنی داری وجود دارد.

بران، بیرن، رابرت، اسكاتسر، جامیتون (2000) در تحقیقی تحت عنوان بررسی كارائی خانواده در افسردگی مادران و فرزندان به تحقیق و كاوش در مورد مادران تنها می‌پرداختند كه تحت پوشش سازمان رفاه عمومی (بهزیستی) بودند و به این نتیجه رسیدند كه كانون گرم عاطفی فرایند حل مشكل در خانواده نقش بس اساسی در تضمین سلامت روان دارد (به نقل از پویا نفر 1381) با توجه به تحقیقات مذكور عملكرد خانواده نقش مهمی در سلامت روانی فرزندان دارد. بنابراین پژوهشگر قصد دارد ارتباط بین عملكرد خانواده و كنترل خشم نوجوانان را بررسی كند و چنین تحقیقاتی كه جنبه كاربردی دارند می‌توانند روشن كننده علل و عواملی باشند كه ممكن است زمینه‌های بروز انحراف در جامعه را مشخص كنند.

هدف كلی پژوهش : بررسی عملكرد خانواده در كنترل خشم نوجوانان دختر و پسر (15-18) شهر تهران

اهداف اختصاصی پژوهش :

• سنجش عملكرد خانواده‌هایی كه كنترل خشم نوجوانانشان سنجش شده است.

• سنجش میزان كنترل خشم نوجوانان

• مقایسه میزان كنترل خشم پسران و دختران

• تعیین رابطه بین عملكرد خانواده و كنترل خشم پسران

• تعیین رابطه بین عملكرد خانواده و كنترل خشم نوجوانان

• تعیین رابطه بین عملكرد خانواده و كنترل خشم دختران

فرضیات پژوهش

• بین عملكرد خانواده نوجوانان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود دارد.

• بین میزان كنترل خشم دختران و پسران تفاوت معنی داری وجود دارد.

• بین عملكرد خانواده و كنترل خشم نوجوانان همبستگی وجود دارد.

متغیرها

متغیرها بر حسب نقشهایی كه در این تحقیق دارند به چهار دسته تقسیم می‌شوند.

• متغیر مستقل عبارت است از عملكرد خانواده

• متغیر وابسته عبارت است از كنترل خشم نوجوانان

• متغیر مزاحم عبارت است از بلوغ – وضعیت اقتصادی – میزان تحصیلات والدین

• متغیر كنترل عبارت است از جنس و سن

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)